Zdjęcia lotnicze holenderskiego pola ziemniaków. Zdjęcie autorstwa Holenderskiej Izby Turystyki.
Treść
- Wstępne wyniki wyborów
- Kontekst polityczny i oś czasu
- Poglądy klimatyczne sześciu partii mających najwyższe wyniki w sondażach
- Klimat wśród pięciu najważniejszych kwestii wyborczych
- Środowisko: Zezwolenia na azot i naturę
- Rolnictwo: Dużo rolnictwa w małym kraju
- Finanse: Dotacje do paliw kopalnych
- Transport: latać czy nie latać?
- Technologie przyszłości: wodór i CCS
- Koniec z gazem z Groningen: przyszłość wydobycia gazu ziemnego w Holandii
- Energia jądrowa: nowe reaktory?
- Kluczowe kontakty do Twoich badań
- Kontakty partii politycznych
Wstępne wyniki wyborów
Pierwsze wyniki pokazują, że PVV zdobyło nieco mniej niż jedną czwartą wszystkich głosów przy frekwencji wyborczej wynoszącej 78,2%. Na drugim miejscu znalazł się nowy sojusz Zielonych i Partii Pracy, na którego czele stoi Frans Timmermans, z około 15% głosów, tuż za nim znalazła się VVD, partia, która przewodziła ostatnim czterem rządom koalicyjnym.
Wiele partii, w tym VVD, przez pewien czas twierdziło, że nie będzie rządzić wspólnie z PVV na szczeblu krajowym. Pod rządami nowego lidera Dilana Yeşilgöza VVD nie wyklucza takiej opcji. Yeşilgöz powiedziała, że piłka jest obecnie po stronie Wildersa, ale nie chciała powtarzać swojej wcześniejszej wypowiedzi, że nie wejdzie do koalicji z Wildersem na stanowisku premiera. Innymi potencjalnymi partnerami koalicyjnymi mogą być nowa partia NSC, której lider Pieter Omtzigt powiedział, że chcą „wziąć na siebie odpowiedzialność”, dając do zrozumienia, że będzie otwarty na rozmowy, oraz Ruch Rolników-Obywatelów BBB.
PVV ma silną bazę elektoratu i w poprzednich wyborach często zajmowała drugie lub trzecie miejsce. Sondaż Ipsos wykazał, że 12 procent obecnych wyborców PVV nie głosowało w ostatnich wyborach krajowych, a 15 procent głosowało na VVD ostatnim razem.
Wilders powiedział, że jest skłonny negocjować z innymi stronami i nie będzie upierał się przy niektórych swoich najbardziej kontrowersyjnych stanowiskach, takich jak zakaz meczetów i Koranu.
Ponieważ nie jest jasne, kto utworzy kolejną koalicję rządową w Holandii, niejasna jest również przyszła polityka klimatyczna kraju. „Teoretycznie rząd pod przewodnictwem PVV oznaczałby dużą zmianę w holenderskiej polityce energetycznej, ponieważ twierdzi, że polityka klimatyczna to strata pieniędzy i chce zlikwidować wszystkie programy dotacji na energię odnawialną”, Sanne de Boer, analityk ds. transformacji energetycznej w RaboResearch, powiedział Montelowi .
Kontekst polityczny i oś czasu
7 lipca 2023 r. holenderski rząd upadł po tym, jak nie osiągnął porozumienia w sprawie bardziej rygorystycznej polityki imigracyjnej. Oznaczało to koniec czwartej koalicji kierowanej przez premiera Marka Rutte, najdłużej urzędującego szefa rządu UE po Viktorze Orbánie. Od tego czasu Rutte ustąpił ze stanowiska lidera prawicowo-liberalnej partii VVD. Upadające koalicje nie są rzadkością: gabinet Rutte II – składający się z VVD i Partii Pracy – jako pierwszy od 1998 r. zakończył swoją całą czteroletnią kadencję parlamentarną.
Partie o wysokich sondażach nie zgadzają się w wielu kwestiach, a utworzenie koalicji prawdopodobnie zajmie dużo czasu. W Holandii, podobnie jak w wielu krajach europejskich, obserwuje się rosnące rozdrobnienie polityczne i wzrost liczby prawicowych partii populistycznych, z których wiele odrzuca zdecydowane działania klimatyczne.
Kalendarium wyborów
-
7 lipca 2023: Holenderski rząd składa rezygnację po braku porozumienia w sprawie polityki imigracyjnej, co doprowadziło do nowych wyborów krajowych.
-
22 listopada 2023: Dzień wyborów. Holenderscy wyborcy wybiorą członków Izby Reprezentantów składającej się ze 150 mandatów.
- Po wyborach: Partia, która zdobędzie najwięcej głosów, stanie na czele negocjacji koalicyjnych. Proces ten często trwa miesiące. Utworzenie najnowszego gabinetu Rutte IV zajęło rekordowe 299 dni.
- Partie chcące utworzyć rząd wspólnie tworzą umowę koalicyjną, która określa, co rząd chce zrobić i osiągnąć w ciągu najbliższych czterech lat.
- Największa partia wyznacza premiera – ostatni wyjątek miał miejsce w 1982 r. – a pozostałych ministrów lub sekretarzy stanu wybiera się spośród różnych partii koalicyjnych.
- Gdy partie utworzą nowy gabinet, król oficjalnie mianuje wszystkich ministrów i sekretarzy stanu.
- Pierwszym zadaniem nowego gabinetu będzie debata nad umową koalicyjną z Izbą Reprezentantów.
- Do czasu powołania nowego rządu ustępująca koalicja może nadal podejmować decyzje w tematach uznawanych za „niekontrowersyjne”, do których zalicza się obecnie polityka klimatyczno-energetyczna.
Poglądy klimatyczne sześciu partii mających najwyższe wyniki w sondażach
Holenderski elektorat może głosować na 26 różnych partii politycznych. W przeciwieństwie do wielu innych krajów europejskich, Holandia nie posiada progu wyborczego, co częściowo wyjaśnia dużą liczbę partii politycznych. Wyróżniono manifesty sześciu partii z najwyższymi wynikami wyborczymi : Groenlinks – PvdA, D66, NSC, VVD, BBB i PVV.
-
GreenLeft – Socjaldemokraci (GroenLinks – PvdA)
Na potrzeby tych wyborów krajowych Partia Zielonych i Partia Pracy utworzyły sojusz, przedstawiając jedną listę kandydatów, na czele której stoi Frans Timmermans, były europejski komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu. Pozycjonują się jako partia klimatyczna i nalegają, aby wielcy truciciele płacili rachunek klimatyczny. -
Demokraci 66 (D66)
Partia socjalliberalna o postępowych poglądach społecznych, prounijna, wchodząca w skład dwóch poprzednich koalicji. Lider partii Rob Jetten jest ustępującym ministrem polityki klimatycznej i energetycznej. Pozycjonuje się jako partia klimatyczna. -
Nowa Umowa Społeczna (NSC)
Nowa partia polityczna, założona i kierowana przez Pietera Omtzigta, który był członkiem chadeków (CDA), zanim w 2021 r. oddzielił się od nich jako niezależna frakcja. Główny nacisk położony jest na „dobre rządzenie” i plany klimatyczne zawarte w manifeście NSC skupiają się głównie na przystępności cenowej dla obywateli. -
Ludowa Partia Wolności i Demokracji (VVD)
Centroprawicowa partia liberalna. Od 2010 roku VVD przewodziła czterem różnym koalicjom. Podkreśla, że przeciwdziałanie zmianom klimatycznym powinno iść w parze ze wzrostem gospodarczym. -
Ruch Rolnicy-Obywatele (BBB)
Prawicowa partia konserwatywna o tendencjach populistycznych, której przewodniczą interesy rolnicze. W wyborach samorządowych w marcu 2023 r. BBB stała się największą partią we wszystkich województwach. Partia sprzeciwia się dużym projektom fotowoltaicznym i wiatrowym, zamiast tego kładzie nacisk na udział obywateli w transformacji energetycznej. - Partia Wolności (PVV)
PVV powstała w 2006 roku i ma silną bazę wyborczą. Są partią nacjonalistyczną i populistyczną. Od 2012 roku premier Mark Rutte wykluczał współpracę z partią, ale pod nowym kierownictwem VVD może się to zmienić. Partia sprzeciwia się większości działań klimatycznych, twierdząc, że są one niepotrzebne i zbyt kosztowne.
Klimat wśród pięciu najważniejszych kwestii wyborczych
Około jedna czwarta (24%) holenderskich wyborców uważa klimat i zrównoważony rozwój za jedną z najważniejszych kwestii w tych wyborach, co stawia klimat na piątym miejscu po takich tematach, jak koszty życia i inflacja (35%), opieka zdrowotna (31%) , imigracja i azyl (29%) oraz rynek mieszkaniowy (28%), wynika z sondażu Ipsos.
W tym samym sondażu stwierdzono, że klimat i azot należą do kwestii najbardziej polaryzujących. Około 40 procent wyborców nie uważa, że Holandia powinna odgrywać wiodącą rolę w polityce klimatycznej w porównaniu z innymi krajami, a około jedna czwarta popiera to stanowisko (27%). Również w kwestii redukcji azotu panuje duży podział: 30 procent uważa, że w celu ograniczenia emisji azotu należy znacznie ograniczyć pogłowie zwierząt gospodarskich, podczas gdy 40 procent stwierdziło, że (całkowicie) się z tym nie zgadza.
Kluczowe tematy polityki klimatycznej i energetycznej przed wyborami w Holandii
Środowisko: Zezwolenia na azot i naturę
Holandia zamierza do 2030 r. zmniejszyć o połowę emisję azotu na obszarach naturalnych chronionych przed krytycznymi poziomami depozycji. Emisje azotu w tym kraju należą do najwyższych na świecie ze względu na gęstą zaludnienie, duży ruch drogowy i intensywne rolnictwo. Azot skupia się głównie na jego roli w zanieczyszczaniu gleby, wody i powietrza. Jednak azot odgrywa również rolę w przyspieszaniu zmian klimatycznych, twierdzą badacze Jan Willem Erisman i Wim de Vries, pracujący na uniwersytetach w Wageningen i Leiden. Azot, który trafia do gleby, tworzy podtlenek azotu, gaz cieplarniany trzysta razy silniejszy niż CO2. Azot pomaga także przeciwdziałać zmianom klimatycznym, na przykład przyspieszając wzrost lasów i blokując ciepło słoneczne, ale ostatecznie, według De Vriesa, udział netto emisji azotu w globalnym ociepleniu sprowadza się do 10 procent.
Kwestia ograniczenia osadzania okazała się przyczyną podziałów politycznych i doprowadziła do nadużycia zaufania do byłej koalicji, kiedy Wopke Hoekstra – ówczesny lider partii chadeckiej – powiedział w wywiadzie dla mediów , że cel polegający na zmniejszeniu o połowę emisji azotu w Rok 2030 nie był „święty”, mimo że jego partia zgodziła się co do tego celu zaledwie kilka miesięcy wcześniej.
Tak zwany kryzys azotowy rozpoczął się w 2019 r., kiedy holenderska Rada Stanu orzekła, że polityka redukcji azotu jest nieodpowiednia i narusza przepisy europejskie. Duża część holenderskiej gospodarki zatrzymała się, ponieważ na przykład pozwolenia na rozbudowę stodoły lub budowę dróg wydano tylko wtedy, gdy można było udowodnić, że naturalne obszary chronione nie ucierpią. W 2022 r. powołano specjalnego ministra azotu i przyrody oraz zatwierdzono fundusz azotowy o wartości 24 miliardów euro w celu regulowania zrównoważonego rolnictwa i programów wykupów dla rolników.
Słaba polityka holenderska dotycząca zezwoleń na azot i przyrodę stworzyła wiele niepewnych sytuacji. Największy port lotniczy w kraju Schiphol dopiero niedawno uzyskał pozwolenie na użytkowanie przyrody , a ponad 500 rolnikom grozi cofnięcie praw do przedłużenia z powodu raportu, z którego wynika, że ich systemy w oborach nie redukują azotu w tak dużym stopniu, jak początkowo sądzono. Zwycięskie strony będą musiały dojść do porozumienia co do tego, które sektory będą traktowane priorytetowo w nadchodzących latach.
Co na to partie polityczne?
Rolnictwo: Dużo rolnictwa w małym kraju
Holandia jest drugim po Stanach Zjednoczonych największym eksporterem produktów rolnych na świecie. Około połowa jej powierzchni jest użytkowana rolniczo. Sektor ten odpowiada za 15 procent emisji dwutlenku węgla i 45 procent depozycji azotu. Zanieczyszczenia pochodzące z rolnictwa mają również negatywny wpływ na różnorodność biologiczną i jakość wody, przy czym Holandia ma najgorszą jakość wody ze wszystkich państw członkowskich UE. Sposób zreformowania rolnictwa jest kwestią polaryzującą, która w ostatnich latach doprowadziła do dużych, czasem agresywnych protestów rolników.
Problemy związane z emisjami z rolnictwa są znane od dawna, lecz rząd często zwleka z podjęciem zdecydowanych działań. Banki przez wiele lat zachęcały rolników do rozwijania działalności za pomocą kredytów. Holenderski kryzys azotowy w 2019 r. wywołał debatę na temat wielkości gospodarstw i ilości zwierząt gospodarskich, zniechęcając do tej długo promowanej ekspansji.
Rabobank, drugi co do wielkości bank w Holandii, odegrał dużą rolę w finansowaniu tej ekspansji. Bank został pozwany przez kilku rolników, a w tymczasowym orzeczeniu z początku listopada uzgodniono z hodowcą bydła mlecznego, że bank powinien był ostrzec przed potencjalnie zaostrzonymi przepisami dotyczącymi emisji, prowadzącymi do większego ryzyka zaciągnięcia kredytu, jak podaje gazeta NRC. Orzeczenie to będzie prawdopodobnie miało poważne konsekwencje dla Rabobanku, ponieważ około 80 procent holenderskich producentów mleka to jego klienci.
Inne ważne kwestie związane z rolnictwem dotyczą tego, czy rządowe wykupy gospodarstw powinny być obowiązkowe, liczba zwierząt gospodarskich i ograniczanie megafarm. D66 pierwotnie zaproponowała plan zmniejszenia o połowę liczby zwierząt gospodarskich, pomysł ten znalazł odzwierciedlenie w jej poprzednim manifeście partii, a także w programie GroenLinks. Na nadchodzące wybory jedynie mniejsze partie postawiły w swoich programach partyjnych konkretne cele w zakresie ograniczenia hodowli zwierząt. Wielkość gospodarstw to kolejna ważna kwestia, którą musi uporać się następny rząd: całkowita liczba gospodarstw spadła, ale z biegiem lat wielkość przedsiębiorstw wzrosła wraz ze wzrostem liczby mega gospodarstw.
Co na to partie polityczne?
Finanse: Dotacje do paliw kopalnych
Protesty Extinction Rebellion przeciwko dotacjom do paliw kopalnych rozpoczęły się w 2020 r., a po tym, jak we wrześniu tego roku autostrada w Hadze była zablokowana przez 27 dni z rzędu, rząd zgodził się na plan stopniowego wycofywania dotacji do paliw kopalnych. Plan zostanie prawdopodobnie zaprezentowany w 2024 r. Decyzja zapadła po latach zmagań w sprawie dokładnej kwoty dotacji do paliw kopalnych: w 2020 r. rząd zaproponował kwotę 4,5 miliarda euro rocznie, ale po niezależnych badaczach i grupach ekologicznych zaproponował wyższe kwoty, minister klimatu Rob Jetten zlecił badanie, które wykazało, że holenderski rząd wydaje od 39,7 do 46,4 miliardów euro rocznie na programy przynoszące korzyści z paliw kopalnych.
„Oczywiście krytycznie przyjrzymy się temu, co stanie się dalej. Jeśli okaże się, że polityka znów zawiodła, wrócimy ze znacznie większymi efektami” – powiedział rzecznik Extinction Rebellion Tessel Hofstede.
Zagraniczne dotacje na paliwa kopalne: wycofanie się z oświadczenia z Glasgow
Holandia wycofała się ze swojej obietnicy złożonej na COP26 w Glasgow, aby zakończyć wsparcie dla międzynarodowych projektów związanych z paliwami kopalnymi do końca 2022 r. Rząd przyjął „okres przejściowy”, co oznacza, że projekty zamówione w 2022 r. mogą być nadal zatwierdzane w 2023 r. Na początku tego roku Atradius Dutch State Business (ASDB) zatwierdził ubezpieczenie kredytu eksportowego na prawie 300 milionów euro dla dużego pływającego zakładu wydobycia ropy i gazu w Brazylii, który będzie eksploatowany przez 30 lat. Inne projekty są nadal rozważane.
Oprócz tej luki istnieją inne wyjątki , które zostaną dopuszczone po 2023 r., w tym niektóre usługi w zakresie paliw kopalnych, istniejąca infrastruktura, porty i przemysł stoczniowy, wytwarzanie energii w krajach o niskich dochodach oraz szeroko rozumiane wyjątki dla projektów przyczyniających się do bezpieczeństwa dostaw w Europie.
Holandia znalazła się wśród 39 krajów i instytucji, które podczas COP26 podpisały zobowiązanie z Glasgow dotyczące zaprzestania międzynarodowych dotacji do paliw kopalnych. Według modułu monitorującego przeprowadzonego przez Oil Change International do głównych krajów, które w dalszym ciągu wspierają projekty dotyczące paliw kopalnych, należą Niemcy, Włochy, Japonia i Stany Zjednoczone.
Co na to partie polityczne?
Transport: latać czy nie latać?
Holandia jest dobrze znana z tego, że jest krajem przyjaznym rowerom, ale nadal stara się dekarbonizować swój sektor transportu, który obecnie odpowiada za około jedną czwartą holenderskiej emisji gazów cieplarnianych. Największym winowajcą jest lotnictwo, ale transport drogowy i wodny również w niewielkim stopniu uległy dekarbonizacji na przestrzeni lat. Mobilność była szczególnie drażliwą kwestią podczas dyskusji na temat planów klimatycznych, ponieważ największa partia polityczna VVD tradycyjnie broniła interesów właścicieli samochodów. Działania ustępującego rządu obejmują obowiązkowe mieszanie biopaliwa z benzyną, co w przyszłym roku podniesie cenę benzyny o kilka centów, a także dotowanie zakupu używanych samochodów elektrycznych i rozbudowę sieci stacji ładowania.
Przyszłość lotnictwa to kolejna zagadka, w której rząd spiera się z liniami lotniczymi KLM i Grupą Schiphol, właścicielami trzech lotnisk w kraju, w sprawie rozwoju lotnictwa. Pomimo upadku rządu plany ograniczenia lotów na najważniejszym w kraju lotnisku Schiphol są kontynuowane: w 2024 r. liczba lotów powinna spaść z 500 000 do 452 500 rocznie. Ustępujący rząd chce zmniejszyć liczbę lotów na lotnisku Schiphol, aby walczyć z zanieczyszczeniem hałasem i ograniczyć szkody dla klimatu, środowiska i zdrowia lokalnych mieszkańców. KLM wraz z innymi liniami lotniczymi złożył pozew przeciwko rządowi, aby zapobiec ograniczeniu lotów na jednym z najbardziej ruchliwych lotnisk w Europie, ale w lipcu tego roku przegrał apelację.
Plany ograniczenia liczby lotów na największym krajowym lotnisku Schiphol już w kwietniu przyszłego roku zostały odłożone na półkę pod naciskiem Unii Europejskiej i rządu USA. Planowana redukcja z 500 000 do 452 500 lotów, która rozpocznie się w listopadzie 2024 r., jest nadal rozważana.
Rozwój Grupy Schiphol nie jest problemem tylko w Amsterdamie: istnieje spór polityczny co do tego, czy lotnisko w Lelystad powinno zostać otwarte dla lotów komercyjnych, aby odciążyć Schiphol. Miało to nastąpić w 2019 r., ale zostało opóźnione ze względu na problemy z azotem.
Jednym z obszarów, co do którego większość stron jest zgodna, jest zrównoważony transport, przy szerokim wsparciu dla inwestycji w dostępność transportu publicznego i infrastrukturę rowerową. Zarówno D66, jak i Groenlinks-PvdA proponują ogólnokrajowy „bilet klimatyczny” na transport publiczny, podobny do niemieckiego biletu ryczałtowego.
Co na to partie polityczne?
Technologie przyszłości: wodór i CCS
Holandia zamierza stać się centrum zielonego wodoru w Europie. W Rotterdamie rozpoczęła się budowa sieci wodorowej, która od 2030 roku połączy główne regiony przemysłowe w Holandii, Belgii i Niemczech. Aby zwiększyć skalę rynku wodoru, rząd przeznaczył 9 miliardów euro na zwiększenie krajowej zdolności elektrolizy – potrzebnej do rozdzielenia wody na wodór i tlen – oraz na zachęcenie przemysłu do coraz szerszego korzystania z zielonego wodoru począwszy od 2026 roku.
Obok Rotterdamu, Groningen jest ważną lokalizacją dla holenderskich planów wodorowych. Projekt NorthH2 został ogłoszony w 2020 r. i będzie obejmował farmę wiatrową o mocy od 3 do 4 GW do 2030 r., która pomoże w produkcji ekologicznego wodoru. Największy koncern naftowo-gazowy Shell odgrywa kluczową rolę w holenderskich planach wodorowych. Jest mocno zaangażowana w projekt NorthH2 i obecnie buduje firmę Holland Hydrogen I w porcie w Rotterdamie, która według firmy Shell będzie największą w Europie zrównoważoną fabryką wodoru i zostanie uruchomiona do 2025 r. Platforma dziennikarstwa śledczego Follow the Money poinformowała w maju 2023 r., że 150 Dotacja, którą Shell otrzymał dla Holland Hydrogen I w wysokości milionów euro, nie kwalifikowała się zgodnie z przepisami UE, ale została zatwierdzona przez Komisję Europejską pod naciskiem rządu holenderskiego.
CCS: Zatwierdzono megaprojekt Portos
Projekt wychwytywania i składowania dwutlenku węgla ( CCS ) w Porthos został zatwierdzony przez Radę Stanu w sierpniu ubiegłego roku pomimo obaw związanych z uciążliwymi emisjami azotu wynikającymi z projektu. Oczekuje się, że projekt zacznie działać w 2026 r. i będzie transportować i składować CO2 wytwarzany przez przemysł na pustych polach gazowych pod Morzem Północnym. Portos spodziewa się, że co roku będzie składować pod powierzchnią morza 2,5 megaton CO2, co stanowi 1,5 procent rocznej emisji Holandii. Państwo holenderskie przeznaczyło na projekt dwa miliardy euro, a UE uznała go za projekt będący przedmiotem wspólnego zainteresowania, dofinansowując go kwotą 102 milionów euro.
Portos to pierwszy projekt CCS w Holandii. Podobny plan firmy Shell dotyczący składowania CO2 w Barendrecht, gminie niedaleko Rotterdamu, został porzucony około dziesięć lat temu z powodu niepokojów wśród obywateli.
Co na to partie polityczne?
Koniec z gazem z Groningen: przyszłość wydobycia gazu ziemnego w Holandii
Po 60 latach wydobycie gazu ziemnego w Groningen, północnej prowincji, zakończyło się 1 października. Miejsca wydobycia zostaną zlikwidowane dopiero w przyszłym roku, aby w wyjątkowych okolicznościach zachować możliwość ponownego uruchomienia tej zimy. Po osiągnięciu maksymalnego poziomu 50 miliardów metrów sześciennych w 2015 r. Groningen dostarczyło 6,5 miliarda metrów sześciennych holenderskiego gazu w 2021 r. W tym samym roku z Morza Północnego pochodziło 8,9 miliarda, z czego 2,7 miliarda wydobyto z małych złóż.
Pole gazowe Groningen jest jednym z najgęściej zaludnionych obszarów wydobywczych na świecie i jest źródłem kontrowersji ze względu na wywołane trzęsienia ziemi i zniszczenia domów. „Interesy mieszkańców Groningen zostały strukturalnie zignorowane podczas wydobycia gazu” – stwierdzono w dochodzeniu parlamentarnym, które ukazało się w lutym 2023 r. Liczba roszczeń odszkodowawczych składanych przez obywateli wzrosła z biegiem lat, ale rozpatrywanie roszczeń oraz naprawa i wzmocnienie domów często spotykało się z biurokracją, niechęcią i powolnymi procesami biurokratycznymi.
Gaz z Groningen jest eksploatowany przez Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego utworzonego w 1963 r., w ramach którego państwo współpracuje z gigantami naftowymi Shell i ExxonMobil w ramach tak zwanego „cichego partnerstwa”. Chociaż NAM była pierwotnie odpowiedzialna za rozpatrywanie roszczeń obywateli z tytułu odszkodowań, w 2018 r. obowiązki przejął rząd.
Według Energy Institute Statistical Review of World Energy, Holandia odnotowała najwyższe w Unii Europejskiej zużycie gazu na mieszkańca w 2022 r. Aby zaspokoić popyt, importuje się więcej skroplonego gazu ziemnego (LNG), głównie ze Stanów Zjednoczonych, a gaz wydobywa się z małych złóż na Morzu Północnym. Tymczasem NAM wywiera presję na ustępujący rząd, aby rozpoczął odwierty pod Morzem Wattowym u wybrzeży Fryzji, innej północnej prowincji, jak podaje publiczny nadawca NOS. Plany spotykają się z oporem klubów przyrodniczych we Fryzji, a „ludzie boją się warunków w Groningen” – powiedział Johannes Kramer, burmistrz gminy Noardeast-Fryslân.
Co na to partie polityczne?
Energia jądrowa: nowe reaktory?
Obecny rząd ma plany rozbudowy energetyki jądrowej, ale nie zostały one jeszcze zatwierdzone. W ramach tzw. funduszu klimatycznego przeznaczono 5 miliardów euro na budowę dwóch nowych elektrowni jądrowych, a 65 milionów na przyspieszenie rozwoju małych reaktorów modułowych (SMR). Rząd oświadczył, że oczekuje, że elektrownie te będą gotowe do 2035 r. i zamierza je zbudować w Borssele, wiosce w prowincji Zeeland, gdzie znajduje się jedyna działająca holenderska elektrownia jądrowa. Rząd planuje przedłużyć żywotność istniejącej elektrowni jądrowej w Borssele, aby umożliwić jej dalszą pracę po 2033 roku.
Większość partii politycznych w Holandii opowiada się za rozwojem energetyki jądrowej, z wyjątkiem PvdA – GroenLinks i innych partii lewicowych. Jak poinformował nadawca publiczny NOS, jest to duży punkt zwrotny sprzed dziesięciu lat. Eksperci krytycznie oceniają te plany. Holenderska Agencja Oceny Środowiska (PBL) stwierdziła, że pięć miliardów euro może nie wystarczyć, aby wyeliminować ryzyko inwestycyjne. „Expert Team Energy System 2050”, który doradzał rządowi w sprawie tego, jak powinien wyglądać holenderski system energetyczny w 2050 r., argumentował, że energia jądrowa najprawdopodobniej będzie stanowić stosunkowo niewielką część przyszłego systemu elektroenergetycznego, co stawia pod znakiem zapytania, czy jest to dobre wykorzystanie publicznych pieniędzy.
Co na to partie polityczne?
Milou Dirkx jest menedżerem sieci dziennikarskiej w Clean Energy Wire. Jest pierwszą osobą kontaktową dla członków sieci dziennikarskiej CLEW oraz opracowuje wydarzenia i inne możliwości zaangażowania reporterów zajmujących się klimatem i energią. Przed dołączeniem do CLEW była częścią zespołu danych De Correspondent. Wcześniej zajmowała się zarządzaniem projektami dla Europejskiego Centrum Dziennikarstwa oraz zarządzaniem społecznością w ramach European Press Prize. Milou posiada tytuł magistra w dziedzinie zachowań politycznych i teorii politycznej uzyskany na Uniwersytecie w Amsterdamie.
Języki: niemiecki, angielski, holenderski
milou.dirkx[at]cleanenergywire.org
Twitter: @MilouDirkx
+49 151 4197 7598
Kluczowe kontakty
Jeśli będziesz relacjonować wybory w Holandii, są to kluczowe osoby kontaktowe do Twoich badań.
Profesor zrównoważonego rozwoju środowiska w Instytucie Nauk o Środowisku Uniwersytetu w Lejdzie, posiadający wiedzę specjalistyczną w zakresie zagadnień związanych z azotem
Kontakt: https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/jan-willem-erisman#tab-1
E-mail: jwerisman@cml.leidenuniv.nl
Zadzwoń: +31 71 527 7484
Holenderskie Biuro Analiz Polityki Gospodarczej (CPB)
CPB jest niezależną agencją rządową prowadzącą badania polityczne.
Kontakt: https://www.cpb.nl/en/contact
Kontakt prasowy: Jeannette Duin
E-mail: JECDuin@cpb.nl
Zadzwoń: +31 (0)88 9846163
Kontakt prasowy : Petra Huijser,
e-mail: PACAHuijser@cpb.nl
Zadzwoń: +31 6 11141285
Holenderska Agencja Oceny Środowiska (PBL)
Narodowy instytut analiz strategicznych polityki w zakresie środowiska, przyrody i planowania przestrzennego
Kontakt: https://www.pbl.nl/en/about-pbl/contact
Kontakt prasowy: Mieke Berkers
E-mail: mieke.berkers@pbl.nl
Zadzwoń:+316 25068171
Tematy: rolnictwo, żywność, woda, klimat, powietrze i energia, przyroda, obszary wiejskie
Kontakt prasowy : Laura Westendorp
E-mail: laura.westendorp@pbl.nl
Zadzwoń: +31625052271
Tematy: urbanizacja, transport, planowanie przestrzenne, jakość środowiska lokalnego, gospodarka o obiegu zamkniętym
Niels Hazekamp
Starszy doradca ds. polityki w zakresie finansów handlu i klimatu w organizacji pozarządowej Both ENDS, ekspert ds. międzynarodowych dotacji do paliw kopalnych
Kontakt: https://www.bothends.org/en/About-Both-ENDS/Employees/Niels-Hazekamp/
E-mail: n.hazekamp@bothends.org
Zadzwoń: +31681906281
Rene Peters
Dyrektor biznesowy ds. technologii gazowej Holenderska Organizacja Stosowanych Badań Naukowych (TNO)
Kontakt: https://www.tno.nl/en/about-tno/our-people/rene-peters/
Zadzwoń: +31 88 866 63 40
Sarah de Lange
Profesor pluralizmu politycznego na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu w Amsterdamie
Kontakt: https://www.uva.nl/profiel/l/a/sldelange/sldelange.html?cb#Profile
E-mail: SLdeLange@uva.nl
Willy Baltussen
Ekonomista rolnictwa pracujący od ponad 35 lat w Wageningen Economic Research. Posiada szeroką wiedzę z zakresu ekonomiki gospodarstw rolnych, produkcji zwierzęcej, rolniczych łańcuchów dostaw i ich organizacji
Kontakt: https//www.wur.nl/en/persons/willy-ir.-whm-willy-baltussen.htm
Zadzwoń: +31703358171
Extinction Rebellion Netherlands
Lokalny oddział Extinction Rebellion, grupy działań na rzecz ochrony środowiska
Kontakt: https://extinctionrebellion.nl/pers-en-nieuws/
E-mail: media@extinctionrebellion.nl
Zadzwoń: +31 6 481 70 971 lub +31 6 346 30 114
Kontakty partii politycznych
GreenLeft – Socjaldemokraci (GroenLinks – PvdA)
Kontakt: https://groenlinkspvda.nl/contact/
E-mail: Barbara Bosma, b.bosma@tweedekamer.nl
Demokraci 66 (D66)
Kontakt: https://d66.nl/contact/persvoorlichting/
E-mail: Jan Sinnige, j.sinnige@tweedekamer.nl
Nowa Umowa Społeczna (NSC)
Kontakt: https://partijnieuwsociaalcontract.nl/contact
E-mail: pers@partijnieuwsociaalcontract.nl
Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji (VVD)
Kontakt: https://www.vvd.nl/contact/
E-mail: vvdvoorlichting@tweedekamer.nl
Ruch Rolników-Obywatelów (BBB)
Kontakt: https://boerburgerbeweging.nl/contact/
E-mail: Za pośrednictwem formularza kontaktowego online
Partia Wolności (PVV)
Kontakt: https://www.pvv.nl/contact.html
E-mail: press@pvv.nl
23 listopada 2023, 12:30
Link do artykułu: https://www.cleanenergywire.org/factsheets/wide-open-dutch-elections-shape-transition-key-agriculture-exporter
