Wielki sukces polskiej dyrygentki. Marzena Diakun dyrygentem madryckiej orkiestry.
Z ogromną radością przyjąłem informację o tym, że pani Marzena Diakun została głównym dyrygentem hiszpańskiej orkiestry Orquesta de la Comunidad de Madrid. Zastąpi w tej roli Victora Pabla Pereza.
Pani Diakun debiutowała w 2002 r., prowadząc finałowy koncert XVII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Perkusyjnej z Filharmonią Koszalińską. Cztery lata później była asystentem Andrzeja Borejki w Berner Symphony Orchestra w Szwajcarii. Zyskała międzynarodową sławę, dyrygując serią koncertów z Filharmonikami Radia Francuskiego transmitowanych we francuskim radiu oraz medici.tv. Swój kunszt potwierdzała zdobywając jako pierwszy Polak II nagrodę “Srebrną Batutę” na IX Międzynarodowym Konkursie im. G. Fitelberga w Katowicach (2012). Od 2020 roku jest pierwszym dyrygentem gościnnym w Orchestre de Chambre de Paris. Jest również laureatką II nagrody na prestiżowym 59 Konkursie Dyrygenckim w ramach Festiwalu “Praskiej Wiosny” (2007), finalistką Międzynarodowego Konkursu dla Dyrygentów im. W. Lutosławskiego (2006) oraz półfinalistką Quadaques Competition w Barcelonie i Donatella Flick Competition w Londynie (2008).
Jako dyrygent gościnny współpracowała m. in. z orkiestrami: Orchestre de la Suisse Romande, Liverpool Philharmonic, Bournemouth Symphony Orchestra, Orkiestrą Symfoniczną Czeskiego Radia w Pradze, Jeaner Philharmoniker, Deutsche-Staatsphilharmonie Rheinland-Pfalz, Staatsorchester Rheinische Philharmonie, Orchestre Philharmonique de Radio France, Orchestre National de Lyon, Orchestre de Chambre de Paris, Orchestre National de Montpellier, Orquestra Sinfónica de Estado de São Paulo, Nordiskakammarorkestern, Orquesta Sinfónica del Principado de Asturias, Real Orquesta Sinfónica de Sevilla, Göteborg Opera, Presidential Symphony Orchestra w Ankarze, İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, Filharmonii Narodowej w Warszawie oraz czołowych polskich filharmonii.
W latach 2009 – 2013 pani Diakun współpracowała z hiszpańskim Smash Ensemble dając premiery wielu współczesnych utworów w Hiszpanii, Portugalii, Niemczech i na Litwie. W 2016 roku poprowadziła polską premierę opery Olgi Neuwirth „Zagubiona Autostrada” podczas festiwalu „Nowe Horyzonty” we Wrocławiu. W kwietniu 2019 roku zadebiutowała na scenie Royal Muzikgebouw w Amsterdamie z Asko/Schönberg Ensemble.
Współpracowała ze znamienitymi solistami wśród których znajdują się: Martin Grubinger, Peter Jablonski, Andreas Staier, Ewa Kupiec, Truls Mørk i Daniel Müller-Schott, Camilla Nylund, Klaus Florian Vogt, Catherine Wyn-Rogers, Nathalie Stutzmann, Sabine Devieilhe, Jean-François Lapointe, Agata Szymczewska, Linus Roth, Michael Guttman, Alena Baeva, Konstanty Andrzej Kulka.
Karierę pani Marzeny Diakun obserwuję od prawie siedmiu lat. Po raz pierwszy skontaktowałem się z nią siedem lat temu planując w Gdańsku organizację koncertu symfonii „Odrzućmy maski zła”. Kompozytorem tej symfonii był wybitny pianista i kompozytor gdański (pochodzący z Wrocławia) Piotr Słopecki. Libretto, (którego jestem autorem) ma wymowę antywojenną. Chciałem aby to antywojenne przesłanie do społeczności Świata wyszło właśnie z Gdańska. Miasta szczególnie tą wojną dotkniętego. Miałem też inne marzenie. Może dlatego, że interesowałem się dramaturgią, pozyskałem wiedzę o tym, że w tragediach największego greckiego dramaturga, Eurypidesa, ważne kwestie (antywojenne, ale i dotyczące idei równości i demokracji) wypowiadały właśnie kobiety. Chciałem, by dyrygentem planowanego koncertu została pani Marzena Diakun.
W celu organizacji koncertu fundacja będąca jego organizatorem wynajęła salę koncertowa Filharmonii Gdańskiej, zawarłem umowę z panią Marzeną Diakun, wybitni soliści z Akademii Muzycznej w Gdańsku rozpoczęli próby. Pan Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego oraz pan Paweł Adamowicz, Prezydent Miasta Gdańska objęli tę inicjatywę swymi honorowymi patronatami. Do realizacji tego projektu Fundacji zabrakło „tylko” 10 tys. złotych. Zarówno Urząd Miasta w Gdańsku, jak i Urząd Marszałkowski odmówili nawet tak niewielkiego wsparcia. Koncert musiałem odwołać.
Próbę organizacji koncertu ponowiłem w roku kolejnym. Ponownie zawarłem z panią Marzeną Diakun umowę i ponownie musiałem (z powodu braku wsparcia, tym razem Ministerstwa, Marszałka i Prezydenta) koncert odwołać.
W obu przypadkach pani Marzena Diakun darowała Fundacji, będącej organizatorem koncertu, kary umowne. „Panie Piotrze, niech pan się nie martwi. Taki jest właśnie stosunek władz i urzędników do kultury w naszym państwie”. Potwierdziła tym moje przekonanie, że mam do czynienia nie tylko z wielkim artystą, ale i wielkim człowiekiem. Dla mojej Fundacji i dla mnie osobiście wypłata tej kwoty byłaby wówczas sporym obciążeniem.
W tamtym właśnie roku, kilka miesięcy po niedoszłym do skutku koncercie w Gdańsku, pani Marzena Diakun wygrała międzynarodowy konkurs na stanowisko asystenta dyrygenta Orkiestry Filharmonicznej Radia Francuskiego (o stanowisko to ubiegało się aż 350. kandydatów z całego świata).
Próby organizacji wspomnianego koncertu podejmowałem prawie corocznie. Do libretta „Odrzućmy maski zła” powstała „graphic novel” Kyryla Tymoshchenko oraz rysunki dr Michała Wójcika. W trakcie jednej z prób organizacji koncertu (tym razem przy współpracy Opery Bałtyckiej w Gdańsku) pozyskaliśmy dla niego wsparcie Międzynarodowego Biura Pokoju (IPB – laureata jednej z pierwszych pokojowych nagród Nobla). Wówczas również nie otrzymaliśmy wsparcia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Ostatnią próbę podjąłem rok temu. Ponownie chciałem, by koncert został zorganizowany w Gdańsku. Nawiązałem w tym celu rozmowy z Muzeum II Wojny Światowej. Jak to w urzędach, rozmowy trwały i trwały. Po raz kolejny udało mi się uzyskać zgodę pani Marzeny Diakun na to by dyrygowała tym koncertem. Pani Marzena Diakun zgodziła się zarezerwować dla nas termin do końca 2020 roku (a kalendarz ma bardzo zajęty). Prosiłem, by zawarto z Fundacją organizującą koncert umowę do końca zeszłego roku. Rozważałem również możliwość organizacji tego koncertu w Warszawie, ale w wyniku rozmów z pracownikami Muzeum II wojny światowej pomysł ten odłożyłem.
Do końca roku Muzeum II Wojny Światowej umowy z Fundacją nie zawarło. Urzędnicy nie poczuwali się nawet do tego, by mnie o niedotrzymaniu tego terminu poinformować.
Cóż, pani Marzena Diakun wspominając o drodze do swej kariery, mówiła w jednym ze swoich wywiadów o stosunku polskich władz do kultury wysokiej. Przykład z realizacją mojego projektu to potwierdza.
Nic, to… sztuka będzie się rozwijać i bez wsparcia polskich urzędników. Dowodem na to kariera pani Marzeny Diakun.
Jeszcze raz wyrażam ogromną radość z powodu jej sukcesu. Wiem, że jej kariera będzie nieustannie się rozwijać.
Zapewne i symfonia Piotra Słopeckiego zostanie w końcu wystawiona. Ten osiemdziesięciominutowy koncert na chór, smyczkową orkiestrę kameralną i czterech solistów (fortepian, akordeon, kontrabas, perkusja) jest zarejestrowany w ZAiKS-ie i czeka na swój czas.
Piotr Kotlarz
Zdjęcie: By Araceli Gutierrez / Secretaría de Cultura CDMX – https://www.flickr.com/photos/culturacdmx/41050140940/, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=87055939
