Przesłanie Michała Anioła / Raymond L. Forbes, Jr, Ph. D. Chair

0
659

Bachus (1498) autorstwa Michała Anioła ( zdjęcie z domeny publicznej )

Przesłanie Michała Anioła Raymond L. Forbes, Jr, Ph. D. Chair,

M.S. in Business PsychologyCollege of Arts, Sciences and Technology Franklin University, 201 South Grant AvenueColumbus, OH 43215

23 (4)

Tłumaczenie

ABSTRAKT

Co powstrzymuje nas przed staniem się tym, kim możemy być? Pomysły renesansowego geniusza Michała Anioła dotyczące tworzenia rzeźb są potężną metaforą uwalniania naszego ukrytego potencjału wykonawczego. Aktualizacje wrodzonego potencjału można postrzegać jako twórcze działanie, które synergizuje głowę, serce i ciało. Potencjał jest postrzegany jako ściśle związany z psychologicznymi koncepcjami talentów i inteligencji wielorakich. Dla globalnej gospodarki efektywne wykorzystanie talentów, inteligencji i wiedzy ma być główną siłą napędową w nadchodzących latach. Dla organizacji biznesowych inwestycje w realizację ludzkiego potencjału są postrzegane jako mające trwałą wartość i są uważane za stałe źródło przewagi konkurencyjnej. Dla sztuki i nauk humanistycznych konstruktywna realizacja ludzkiego potencjału jest od dawna poszukiwanym Świętym Graalem. A dla jednostki istnieje realna możliwość zwiększenia przyszłych wyników i związanych z tym korzyści ekonomicznych.

WPROWADZENIE

Renesansowy geniusz artystyczny Michał Anioł został kiedyś poproszony o wyjaśnienie swojej niezwykłej zdolności do tworzenia pięknych posągów z grubo ciosanych bloków niedokończonego marmuru. Podobno odpowiedział, że wszystko, co robi, to odłupywanie nadmiaru, aby uwolnić postać, która już tam była, uwięziona w kamieniu. Odpowiedź Michała Anioła na pytanie o twórczość artystyczną wywołuje potężną myśl, że wiele cudownych obrazów jest już zamieszkałych w naszych umysłach. Czekają one tylko na dotyk chętnego, przygotowanego i wizjonerskiego artysty, aby się urzeczywistnić. Przesłanie Michała Anioła dotyczące rzeźby jest również trafną metaforą do myślenia o uwolnieniu niewykorzystanego potencjału większej wydajności i życzliwości, który tkwi w każdym z nas. Jednakże, po zastanowieniu, czy jest to realistycznie możliwe, abyśmy usunęli warstwy samozaparcia i zwątpienia w siebie, które skrywają nasze własne ukryte obietnice? Czy możemy odkryć i urzeczywistnić to, co najlepsze w każdym z nas? Czy jesteśmy przygotowani poznawczo i emocjonalnie do tego trudnego zadania? Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie powyższych pytań, a także pytań pokrewnych, takich jak: Czym jest potencjał wydajności? Jaką formę przybiera potencjał? Jak się go mierzy? Jak możemy go zmaksymalizować? Jakie czynniki determinują naszą wydajność? Co sztuka i humanistyka mogą zaoferować w procesie odkrywania? Dodatkowo rozważymy kilka możliwych odpowiedzi na postawione pytania, a następnie podsumujemy, co to wszystko może oznaczać.

2. CO TO JEST POTENCJAŁ WYDAJNOŚCI?

To, co Michał Anioł mógł zobaczyć w swoim umyśle, było podobieństwem zrealizowanego potencjału tkwiącego w surowym materiale nieoszlifowanego kamienia. Aby faktycznie przekształcić swój mentalny obraz w fizyczną rzeczywistość, Michał Anioł musiał wykonać twórczą pracę. Twórcze wykonanie pracy można uznać za proces działania zawierający komponenty umysłowe, emocjonalne i behawioralne skierowane na osiągnięcie indywidualnie lub społecznie wartościowych wyników.

Różne wyniki wydają się wymagać różnych rodzajów działań. Na przykład, udane balansowanie na rowerze wymaga innego rodzaju wydajności pracy niż udane bilansowanie ksiąg firmy. Granie głównej roli w lokalnej sztuce jest inne niż granie na skrzypcach w Carnegie Hall. Tworzenie książki jest inne niż tworzenie obrazu. W trakcie naszej historii życia możemy zauważyć, że niektóre zadania wykonujemy z łatwością, łatwością i wdziękiem. Z drugiej strony, inne zadania wykonujemy z trudem, a może nawet wcale. Chociaż jako istoty ludzkie mamy zdolność do robienia wielu rzeczy, nasza biologia i nasze doświadczenia środowiskowe sprzysięgły się, aby uczynić nas znacznie lepszymi w niektórych rzeczach niż w innych.

Gdybyśmy żyli w renesansowych Włoszech, być może zauważylibyśmy, że Michał Anioł, Tycjan i Leonardo da Vinci wykonywali swoje artystyczne zadania zupełnie inaczej. Jednak każdy z nich stworzył wysoko oceniane dzieła sztuki, które przetrwały próbę czasu. Podobnie nasze obserwacje porównawcze zachowań innych ludzi mogą nam wskazać, że wydają się oni być bardziej zdolnymi wykonawcami w pewnych dziedzinach niż my. Możemy również zauważyć, że inni mogą wybrać inną ścieżkę, aby osiągnąć pożądany rezultat niż my. Dlatego jesteśmy prowadzeni do wniosku, że zdolność do wykonywania różni się znacznie wśród jednostek. Wydajność wymagana do pomyślnego osiągnięcia określonego wyniku wydaje się być dostępna dla różnych jednostek w różnym stopniu w różnym czasie w różnych sytuacjach.

Potencjał, z drugiej strony, jest znacznie bardziej niejednoznacznym pojęciem niż wydajność. Dotyczy obietnicy wykonania w jakimś nieokreślonym czasie w przyszłości. Jedną z użytecznych definicji potencjału jest „suma zdolności i cech, które w rodzaju ludzkim i w każdej jednostce istnieją, ale nie zostały wydobyte i wykorzystane (zaktualizowane); potencjały są więc indywidualnymi ukrytymi zdolnościami i cechami (Otto 1970).”

Dotychczas zidentyfikowano pięć takich ukrytych cech. Należą do nich: 1. potencjalność bardziej efektywnych i bardziej satysfakcjonujących związków, 2. ukryte lub uśpione zdolności, umiejętności i talenty, 3. potencjalność ogromnie zwiększonej produktywności twórczej, 4. potencjalność rozwijania i sprawowania społecznej troski i odpowiedzialności oraz rozwijania zdolności do przywództwa w sprawach, które mają wpływ na społeczność, oraz 5. potencjalność bardziej żywotnej wibracji i potwierdzającej życie egzystencji (Otto1970). Jak sądzisz, ile z tych cech jest poruszanych w typowym programie nauczania sztuki i nauk humanistycznych na poziomie licencjackim?

3.JAKĄ FORMĘ PRZYBIERA NASZ UKRYTY POTENCJAŁ?

Na jednym końcu spektrum ludzkiego potencjału znajdują się polimaci, tacy jak da Vinci czy osiemnastowieczny angielski lekarz i naukowiec Thomas Young. O Youngu, który rozszyfrował kamień z Rosetty i opracował falową teorię światła, mówi się, że był ostatnią osobą, która wiedziała wszystko, co można było wiedzieć. Polimaty to osoby, które zostały naturalnie obdarzone wieloma zdolnościami w dużym stopniu i wniosły znaczący wkład w kilka dyscyplin. Psychologowie rozwojowi umieszczają sawantów-idiotów na drugim końcu spektrum ludzkich zdolności.

Idiotyczni sawanci to osoby, które posiadają bardzo dużą ilość jednego konkretnego rodzaju inteligencji, ale mogą być prawie niefunkcjonalne w pozostałych obszarach. Ta jedna niezwykła zdolność wydaje się dominować i pomniejszać wszystkie inne. Na przykład, sawant-idiota może być w stanie szybko i dokładnie obliczyć iloczyn dwóch czterocyfrowych liczb w swojej głowie lub bez wysiłku zagrać kompozycję muzyczną po jednokrotnym jej usłyszeniu, ale może potrzebować pomocy, aby chodzić, jeść, rozmawiać i wiązać sznurówki. Okazuje się, że każdy z nas został obdarzony szczególną genetyką i unikalnym zestawem doświadczeń życiowych, które pomagają w tworzeniu naszego ukrytego potencjału lub ukrytych zdolności. Wydaje się, że nikt z nas nie jest dokładnie taki sam pod względem darów potencjału, w które wyposażyła nas natura, ani sposobów, w jakie znalazły one wyraz w naszym życiu (Myers 1980). Zdolności te mogą również wpływać na nasze myślenie, rozwiązywanie problemów i zachowanie poza naszą świadomością poprzez mechanizm nieświadomego umysłu (Kahneman 2011).

Zamiast jednej uogólnionej zdolności, wydaje się, że jest ich wiele. Te dary lub zdolności można również opisać jako formy różnych wielorakich rodzajów inteligencji. Każdy rodzaj inteligencji może być związany z jego szczególną zdolnością do rozwiązywania charakterystycznych typów problemów lub do wytwarzania produktów cenionych kulturowo. Zidentyfikowano osiem takich zdolności, które są uwarunkowane genetycznie: logiczno-matematyczną, językową, muzyczną, cielesno-kinestetyczną, intrapersonalną, interpersonalną, przestrzenną i naturalistyczną (Gardner 1999). Na przykład inteligencja logiczno-matematyczna może być symbolicznie reprezentowana przez informatyka, poeta dla inteligencji językowej, a sprzedawca lub psycholog kliniczny dla inteligencji interpersonalnej. Biolog reprezentuje inteligencję naturalistyczną, czyli zdolność do rozpoznawania i klasyfikowania różnych gatunków zwierząt i roślin. Architekci mogą być wybrani do reprezentowania inteligencji przestrzennej, baletnice do cielesno-kinestetycznej, a autobiografowie do intrapersonalnych form inteligencji.

Chociaż większość z nas wydaje się posiadać kilka z tych darów genetycznych w stopniu umiarkowanym lub wysokim, możemy być ich świadomie nieświadomi. Badania nad ludzkim potencjałem określiły te naturalne dary jako „Talenty”. Relacjonując wyniki ogromnego 25-letniego badania, w ramach którego przeprowadzono wywiady z dwoma milionami osób osiągających doskonałe wyniki, badacze organizacji Gallupa zidentyfikowali około 34 takich talentów (Buckingham i Clifton 2001). Wyniki badań sugerują, że wśród różnych możliwości talentów pięć jest zazwyczaj dominujących w każdym z nas. Przykłady tych deskryptorów kategorii talentów obejmują: Achiever, Futuristic, Inclusiveness, Learner i Strategic. [osiągnięcia (dotchczasowe), przewidywanie, integracja, uczenie się, strategia]

4. JAKIE SĄ KORZYŚCI Z WYKORZYSTANIA WIĘKSZEJ CZĘŚCI NASZEGO POTENCJAŁU?

Niemal dziesięć lat temu niektórzy proroczo myślący badacze biznesu zasugerowali, że potencjał ludzki wypiera tradycyjne czynniki takie jak pieniądze, praca i zasoby fizyczne w ogólnym prymacie ekonomicznym (Crawford 1994). Obecnie jest o wiele bardziej oczywiste, że ludzki talent, inteligencja i wiedza stały się jedną z głównych sił napędowych gospodarki światowej. Jeden z rozważnych międzynarodowych dyrektorów naczelnych głęboko zastanowił się nad wartością uwalniania ludzkiego potencjału, oświadczając, że „sukces technologiczny jest z konieczności ulotny, a wszystkie organizacje są skazane na entropię. Muszą być stale regenerowane. Jedyną przewagą konkurencyjną, która to umożliwia, a tym samym wydaje się mieć trwałą wartość, jest jakość zaangażowanych ludzi. Rozwijanie potencjału ludzkiego jest inwestycją długoterminową, świadczącą o wierze firmy we własną przyszłość (Salmon 1994)”.

5.JAKIE OBAWY WYNIKAJĄ Z UWOLNIENIA WIĘKSZEJ CZĘŚCI NASZEGO POTENCJAŁU?

Jakie nieoczekiwane konsekwencje mogłyby powstać, gdyby Michał Anioł odkrył jeszcze więcej swojej wielkości w swoim czasie? Czy jego olbrzymi geniusz rozszerzyłby się na inne dziedziny, czy też stałby się nadmiernie wymagający i uciążliwy dla mniej utalentowanych? Czy mocne strony nadmiernie rozszerzone i nadmiernie zastosowane stają się słabościami?

Badania teoretyków osobowości pokazują, że nadmiernie rozszerzone mocne strony mogą stać się słabościami (Bolton 1984). Ponadto niektórzy szanowani myśliciele i praktycy w dziedzinie rozwoju organizacji i uczenia się zarządzania postrzegają większe uwolnienie potencjału jako pewien dylemat (Cunningham 1994). W nadmiernym nacisku na uwalnianie ludzkiego potencjału mogą kryć się ukryte niebezpieczeństwa.

Wyzwolenie potencjału poprzez bezpośrednie działanie bez odpowiedniej mądrości może prowadzić do nierozsądnych działań. Posiadanie samej mądrości bez odpowiedniej zdolności może skutkować brakiem jakiegokolwiek działania. „Mamy większy wybór i większą personalizację, ale koncentracja na sobie może zmniejszyć możliwość serendipitous encounter, zarówno z ludźmi, jak i informacjami (Watson 2010)”. Odpuszczenie naszych ściśle trzymanych modeli mentalnych może być również przeszkodą w uwolnieniu ukrytego potencjału. Modele mentalne działają jak ramy organizujące głęboko zakorzenione założenia, uogólnienia lub obrazy tego, jak rozumiemy świat i jak podejmujemy w nim działania. Te mentalne rusztowania, gdy już istnieją, wydają się być dość trudne do zmiany.

Mamy tendencję do utrzymywania naszych założeń nawet w obliczu niepodważalnych dowodów przeciwnych (Ornstein 1977). Ten opór wobec zmian może być stałą ceną, jaką płacimy za uzyskanie pewnej stabilności w naszej osobistej świadomości. Dlatego działania mające na celu uwolnienie potencjału mogą w rzeczywistości stworzyć dysonans i zakłócić tę silną potrzebę stabilności poznawczej.

6.JAK MIERZY SIĘ POTENCJAŁ?

Historycznie rzecz biorąc, pomiar potencjału wydajności był w najlepszym wypadku trudny. Jednak jedna z metod, która zyskała wiarygodność w ocenie potencjału poprawy wyników (PIP) polega na skonstruowaniu stosunku wzorcowych wyników do wyników typowych. „Zauważą Państwo, że PIP jest miarą możliwości, czyli tego, z czego zbudowany jest kapitał ludzki. PIP nie przypisuje ludziom słabych ograniczeń, jak czyni to IQ, ale przyjmuje humanitarny i praktyczny pogląd, że słabi wykonawcy mają zazwyczaj wielki potencjał (Gilbert 1978) .”

Częścią problemu pomiaru potencjału jest nasza niezdolność do poznania i wyjaśnienia go sobie. „Większość utalentowanych ludzi nie jest w stanie wyartykułować, że to ich Pierwsza Natura sprawia, że są wyjątkowo świadomi, zmusza ich do robienia rzeczy 'tak po prostu’ lub sprawia, że są tak niezadowoleni, gdy rzeczy nie są w ten sposób (Jacobsen 1999).” Tak więc jedną z nieoczekiwanych korzyści z pomiaru potencjału może być poszerzona wiedza o naszych własnych specyficznych darach.

Jedno z alternatywnych spojrzeń na pomiar potencjału wiązało się z wykorzystaniem wzorców. Przeanalizowano osiągnięcia trzynastu współczesnych liderów (wszyscy z nich to dyrektorzy generalni przedsiębiorstw), którzy, jak się wydaje, wywarli duży wpływ na społeczeństwo. Liderzy ci podzielali wiele cech twórczego geniusza (takiego jak Michał Anioł). „Innowacyjny geniusz jest prawie zawsze jakościową mentalnością, która jest napędzana prawym mózgiem, podczas gdy żyje w ilościowo napędzanym świecie lewego mózgu. Używa on logiki indukcyjnej do realizacji holistycznych rozwiązań, podczas gdy świat establishmentu dąży do rzeczywistości dedukcyjnej, używając mechanistycznych rozwiązań w celu utrzymania status quo (Landrum 1993).”

Potencjał twórczy może znajdować się w dużej mierze w jednej połowie mózgu. Chociaż jest on w znacznym stopniu połączony, współczesna neuronauka wspiera ideę, że prawa półkula mózgu wydaje się być bardziej wyspecjalizowana w obsłudze nowości, podczas gdy lewa półkula zajmuje się rutyną (Goldberg 2009). Co ciekawe, wiele organizacji rozwinęło przede wszystkim zrutynizowane systemy lewicowe, w których płaci się za wyniki, a awansuje w celu rozpoznania potencjału. Biorąc pod uwagę to szczególne podejście do motywacji, można się zastanawiać, jak poradziłby sobie Michał Anioł, gdyby panujący papież wymagał od niego działania w ramach systemu Zarządzania przez Cele (MBO) przy malowaniu Kaplicy Sykstyńskiej.

7. JAK MOŻEMY ZMAKSYMALIZOWAĆ NASZ POTENCJAŁ?

Badaczy jednostek i organizacji od dawna intryguje pytanie, jak zmaksymalizować ludzki potencjał. Związek między dobrym zarządzaniem a aktualizacją indywidualnego potencjału był szeroko badany. Ten udany związek został nazwany „zarządzaniem eufemistycznym” lub zarządzaniem w duchu „dobrej psychologii” (Maslow 1998). Psychologowie pozytywni twierdzą, że model choroby (definiowanie normalności poprzez porównywanie się z najbardziej chorymi członkami naszego społeczeństwa) jest głównym źródłem błędnego postrzegania i pomniejszania naszych potencjalnych możliwości. Jest to analogiczne do używania firm, które nie przetrwały pierwszego roku jako porównawczego wzorca biznesowego do określenia, co stanowi sukces biznesowy, a nie firm, które z zyskiem utrzymywały swoje wyniki przez wiele lat.

Jak bardzo moglibyśmy się różnić, gdyby naszym punktem odniesienia dla zdrowego funkcjonowania był, zamiast tego, odpowiednik światowych zdobywców złotych medali olimpijskich? W tym przypadku, porównawczy punkt odniesienia dla pomiaru staje się pozytywny, a nie negatywny; doskonałe wyniki, a nie tylko brak słabych wyników. Przesuwa to nasze myślenie w kierunku standardu wellness dla normalności, wykorzystując najlepszych wykonawców, których nasze społeczeństwo ma do zaoferowania jako punkt wyjścia, i oferuje nam bardziej optymistyczny punkt odniesienia dla oceny ludzkich możliwości. Dlatego dzieło Michała Anioła staje się punktem odniesienia dla artystycznych osiągnięć, a nie dla lokalnego głodującego artysty.

Niektórzy psychologowie humanistyczni twierdzą, że niezależnie od tego, czy świadomie to dostrzegamy, czy nie, doświadczamy wewnętrznego dążenia do urzeczywistnienia własnego potencjału. Oznacza to, że wszyscy posiadamy impuls do samouwolnienia naszych wrodzonych możliwości; możliwości, które zbyt często są solidnie zamknięte w surowym kamieniu naszych własnych postrzeganych samoograniczeń. Dzisiaj psychologowie mogliby nazwać to celowe usunięcie pozornych samoograniczeń jako „awans wiary” lub przekonanie o własnej kompetencji określane mianem „samoskuteczności”. Hasło rekrutacyjne armii amerykańskiej „Bądź wszystkim, czym możesz być” wydaje się odzwierciedlać instytucjonalną wiarę w wyzwalającą moc realizacji indywidualnego potencjału i zwiększania własnej skuteczności.

Wiele badań przeprowadzonych na bardzo różnych grupach ludzi zaangażowanych w wiele różnych działań wykazało, że istnieje osiągalny stan optymalnego doświadczenia (Csikszentmihialyi 1990). Stan ten został nazwany „przepływem” lub, bardziej potocznie, „byciem w strefie”. Przepływ jawi się jako stan, w którym pozornie bezwysiłkowe i efektywne działanie występuje naturalnie, bez świadomego w czasie poczucia dążenia. Ten szczególny stan psychiczny, emocjonalny i fizyczny wydaje się występować najczęściej wtedy, gdy wyzwanie zadania, którego się podjęliśmy, ściśle odpowiada naszym możliwościom jego wykonania. Dlatego stan przepływu wydaje się najłatwiej dostępny dla osób głęboko zanurzonych w czynnościach związanych z podjętym zadaniem.

Sugeruje się, że należy zastosować podejście interdyscyplinarne, aby lepiej wykorzystać nasze źródła ukrytego potencjału. „Podczas gdy my sięgamy do gwiazd, my powinniśmy orać głębiny człowieka, aby rozwinąć ukryte zdolności i możliwości jego wewnętrznego wszechświata – jego potencjału. Bezsprzecznie bowiem historia człowieka jest rozwijaniem jego możliwości – jest to również klucz do jego przyszłości(Otto 1968).” Być może, autor miał na myśli obraz ludzi takich jak Michał Anioł, kiedy pisał te inspirujące i optymistyczne słowa o realizacji naszego potencjału.

8.PODSUMOWANIE

Tylko co sprawiło, że Michał Anioł był tak wybitnym malarzem i rzeźbiarzem? Czy to jego rodzime zdolności czy okoliczności środowiskowe pozwoliły mu stworzyć tak wybitne dzieła sztuki? Część wielkości Michała Anioła jako rzeźbiarza wydaje się być jego wyjątkowa zdolność do wyobrażenia sobie w szczegółach ostatecznego produktu artystycznego w swoim umyśle. Trzymając swój mentalny obraz jako punkt wyjścia, Michał Anioł mógł następnie odtworzyć go w fizycznej rzeczywistości swoimi rękami, usuwając dodatkowy kamień, który go otaczał i zasłaniał. Używając swojej wyobraźni jako przewodnika, Michał Anioł był w stanie skutecznie kształtować i przekształcać to, co obecnie istnieje w teraźniejszości, w to, co może być w wyobrażonej przyszłości. Jakieś pięć wieków później inny uznany geniusz, Albert Einstein, podobno stwierdził, że wiedza jest ograniczona, natomiast wyobraźnia ogarnia cały świat, stymuluje postęp i rodzi ewolucję.

Po zapoznaniu się z aktualnymi dowodami, bardziej niż kiedykolwiek skłaniam się ku optymistycznemu poglądowi na nasz ukryty potencjał, wyrażony przez uderzającą metaforę Michała Anioła o obrazie uwięzionym w kamieniu. To liczące sobie sześćset lat artystyczne przesłanie odzwierciedla uwewnętrzniony potencjał niezwykłości w każdym z nas. Jest to uderzająca wizja nadziei, obraz, który obiecuje, że gdzieś w każdym z nas drzemie transcendentna forma piękna i mocy, która tylko czeka na odkrycie.

BIBLIOGRAFIA

Bolton R, Bolton D, 1984. Styl społeczny/ styl zarządzania: Developing Productive Work Relationships. New York; AMACOM.
Buckingham, M. Clifton, D, 2001. Teraz odkryj swoje mocne strony. New York, N.Y.Free Press.
Crawford R 1994.W erze kapitału ludzkiego. New York:Harper Collins.Csikszentmihalyi M,1990. Flow: Psychologia optymalnego doświadczenia. New York:Harper and Row.
Cunningham I, 1994. The Wisdom of Strategic Learning.New York: McGraw-Hill.
Gardner H, 1999. Intelligence Reframed. New York: Simon and Schuster.
Gilbert T, 1978. Human Competence.New York: McGraw-Hill.
Goldberg E, 2009. The New Executive Brain. New York:Oxford University Press. Jacobsen M, 1999. Liberating Everyday Genius. New YorkNew York: Ballantine Books. Kahneman D, 2011. Thinking, Fast and Slow. New York: Farrar, Strauss and Giroux.
Landrum G, 1993. Profiles in Genius.New York: Prometheus Books.
Maslow A,1998. Maslow on Management. New York:Wiley.
Myers I,1980. Gifts Differing. Palo Alto:Consulting Psychologists Press.
North Hollywood, CA)                                                                                                      Ornstein R, 1977. The Psychology of Consciousness, 2nd ed.New York: Harcourt, Brace and Janovich.
Otto H, 1970. Przewodnik po rozwijaniu swojego potencjału. North Hollywood: Wilshire Book Company
Otto H, 1968. Human Potentialities.St. Louis: Warren Green.
Salmon R, 1994. Przyszłość zarządzania. Cambridge: Blackwell.
Senge P, 2006. The Fifth Discipline: The Art & Practice of the Learning Organization.New York: Crown Business.
Watson R, 2010. Future Minds.Boston: Nicholas Breale

Ten artykuł jest w otwartym dostępie na warunkach licencji Creative Commons CC BY .

Rodzaj dokumentu: Artykuł badawczy

Afiliacje: Katedra, magister psychologii biznesu College of Arts, Sciences and TechnologyFranklin University, 201 South Grant Avenue Columbus, OH 43215

Data publikacji: 1 stycznia 2013 r