„Potop”, Frontispiece do ilustrowanego wydania Biblii Doré. Oparty na historii Arki Noego, przedstawia ludzi i tygrysa skazanych na potop, bezskutecznie próbujących uratować swoje dzieci i młode.

[Po raz pierwszy zainteresowałem się wpływem na zmiany w przyrodzie oraz w rozwoju cywilizacji uderzeń w Ziemię meteorytów lub komet pisząc książkę „Kataklizmy, które zmieniały obraz Ziemi”. W trakcie pisania wciąż pozyskiwałem nowe wiadomości, kolejne odkrycia w tym zakresie pojawiały się w Sieci  niemal co miesiąc. Z tego też powodu pisząc o wielu wydarzeniach z przeszłości często używałem określenia „hipoteza”. Niektóre z tych były bardzo ciekawe, często inspirowały do dalszych przemyśleń, ale wciąż nie zostały potwierdzone. Książkę wydałem już kilka lat temu, choć zdawałem sobie sprawę z tego, że jest niedokończona. Jej dokończenie było niemożliwe, będzie takie zresztą zawsze. Wprawdzie nasza wiedza staje się coraz większa, nigdy jednak nie będziemy wiedzieć wszystkiego. Już po wydaniu wspomnianej pracy znalazłem w Internecie bardzo ciekawy artykuł o śladach uderzenia meteorytu w Afryce Południowej. Czas uderzenia pokrywał się mniej więcej z czasem upadku meteorytu na Grenlandię, czy jednak był to odłamek tego samego meteorytu, czy też odrębny upadek? To stosunkowo odległy okres, czas mierzony w tysiącach lat. Do wielu wydarzeń mogło dochodzić w tych samych latach, ale też mogły to być zupełnie odrębne wydarzenia. Niemniej jednak fakt upadku asteroid lub komet i ich wpływu na środowisko (np. wyginięcie tygrysów szablozębnych) oraz zmiany klimatyczne wydaje się oczywisty. Jak znaczny i jak bardzo rozłożony w czasie, to kolejne pytania.

Już po wydaniu „Kataklimów…” otworzyłem kolejny plik i zacząłem zbierać pojawiające się na ten temat kolejne informacje. Przygotowuję się do kolejnego jej wydania. Poprawionego i wzbogaconego nie tylko o nowe informacje, ale też i o pewne przemyślenia natury światopoglądowej. To bardzo ryzykowna hipoteza, ale w kształtowaniu się Ziemi i rozwoju na niej życia, powstaniu Człowieka można dostrzec swego rodzaju konsekwencję… a może to tylko natura naszego umysłu, że staramy się we wszystkim doszukiwać jakiegoś sensu? Niemniej jednak wpływ katastrof na nasze dzieje skłania do wielu przemyśleń. Okazuje się, że teoria ewolucji Darwina nie musi prowadzić do całkowitego odrzucenia teorii katastrofizmu  Georges’a Cuviera. Wystarczy tylko odrzucić założenie, że do kataklizmów dochodziło zawsze w skali całego globu. Niemniej jednak bez nich pewne przemiany nie mogłyby nastąpić. Czasami ewolucja przyśpieszała lub część powstałych w jej wyniku organizmów po prostu przestawała istnieć. Stąd teoria „wąskich gardeł” w naszej ewolucji. Przy tym zmiany klimatyczne i zmiany środowiska wpływały też na zmiany kulturowe. Człowiek, tak jak i inne zwierzęta stosunkowo wolno zmieniał swe wcześniejsze zachowania. Gdy jednak zmieniało się środowisko, to i te zachowania musiały się zmienić.

Do odejście od egalitarnych form życia i powstanie pierwszych państwowości niemal wszędzie doszło w tym samym czasie, około 5 tysięcy lat temu. Wydarzenie to niektórzy badacze wiążą z hipotezą rzekomego upadku komety (krater Bruckle). W tym roku postawiłem również hipotezę że z tym upadkiem wiążę się tzw. „biblijny potop”. [Jak sprawdziłem wczoraj, nie była to hipoteza odkrywcza. Już w 2016 roku postawili ją badacze z Columbia Uniwercity. Tekst poniżej.] Tak potop, jak i późniejsze zmiany organizacji form życia ponownie miały związek z kosmiczna katastrofą.

W zeszłym tygodniu na łamach portalu wp.pl ukazał się artykuł pod tytułem „Kosmiczna katastrofa doprowadziła do zmian klimatu i pojawienia się rolnictwa – twierdzą naukowcy”.  [https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3258946,kosmiczna-katastrofa-doprowadzila-do-zmian-klimatu-i-pojawienia-sie-rolnictwa-twierdza-naukowcy]. To kolejne materiały dotyczące hipotezy uderzenia w Ziemię meteorytu lub komety ok 12 800 lat temu. Na podstawie danych pozyskanych w latach 70. XX wieku na stanowisku archeologicznym Abu Huerja w Syrii naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego dowodzą, że upadek ten miał charakter globalny (szczątki asteroidy spadły nie tylko na obszarze obu Ameryk, ale też niektórych obszarów Afryki, Europy i Azji). Mało tego, wiążą z tymi upadkami zmiany w życiu gospodarczym ludzi.

Hipoteza niezwykle ciekawa, wręcz sensacyjna… czy jednak prawdziwa? Niestety nauka również ulega komercjalizacji, stąd sensacyjny wydźwięk niektórych odkryć, ich upraszczania. W mojej ocenie związek taki istnieje, lecz jednak był znacznie bardziej rozłożony w czasie. Rozwój technik rolniczych trwał tysiące lat, wymagał wielu odkryć lub przypadkowych zmian. Często wpływały na nie kolejne katastrofy (o bardziej lokalnym charakterze), bywało że katastrofy spowodowane przez ludzi (najazdy, podboje).

Dzieje postępu, rozwoju cywilizacji są bardzo złożone… , wciąż niezbadane. Myślę, że warto śledzić drogi ich rozpoznawania oraz toczące się wokół tego tematu dyskusje. Z tego powodu zamieściliśmy na łamach WOBEC artykuł „Ślepy test hipotezy o wpływie młodszego dryasu”. Wszelkie hipotezy są dyskusyjne, maja swych zwolenników, ale i przeciwników. Postęp, nauka, potrzebują dyskusji…

Piotr Kotlarz

Historia wpływu młodszego dyrasu. Historia hipotezy.

Pomysł, że kometa uderzyła w Amerykę Północną pod koniec ostatniej epoki lodowcowej, został po raz pierwszy zaproponowany jako przesłanka spekulacyjna przez amerykańskiego kongresmana i pseudohistoryka Ignatiusa Donnelly’ego w 1883 r., który zasugerował, że kometa utworzyła Wielkie Jeziora i spowodowała nagły, ekstremalnie zimny okres, który wyniszczone populacje zwierząt i ludzi.

W 2001 roku Richard Firestone i William Topping opublikowali swoją pierwszą wersję YDIH, „Terrestrial Evidence of a Nuclear Catastrophe in Paleoindian Times” w Mammoth Trumpet, biuletynie Center for the Study of the First Americans. Zaproponowali, że „cały region Wielkich Jezior (i nie tylko) został poddany bombardowaniu cząstkami i katastrofalnemu promieniowaniu nuklearnemu…” Twierdzą, że kataklizm ten wygenerował falę uderzeniową, która wyłupiła Zatoki Karoliny i zresetowała radiowęgiel zegar. Większość współczesnych geologów interpretuje zatoki Karoliny jako reliktowe cechy geomorfologiczne, które rozwinęły się w wyniku różnych procesów eolicznych i jeziornych. Liczne dowody, np. datowanie radiowęglowe , datowanie luminescencyjne stymulowane optycznie i palinologia , wskazują, że zatoki Karoliny powstały przed początkiem holocenu . Pyłek kopalny odzyskany z rdzeni niezakłóconych osadów pobranych z różnych zatok Karoliny w Północnej Karolinie przez Freya, Wattsa, i Whiteheada dokumentują obecność pełnych lodowcowych stref pyłkowych w obrębie wypełnienia osadów niektóre zatoki Karoliny. Zakres dat można zinterpretować tak, że zatoki karolińskie powstały albo epizodycznie w ciągu ostatnich dziesiątek tysięcy lat, albo powstały ponad sto tysięcy lat temu i od tego czasu były epizodycznie modyfikowane. Niedawne prace US Geological Survey zinterpretowały zatoki Karoliny jako reliktowe jeziora termokrasowe , które zostały zmodyfikowane przez procesy eoliczne i jeziorne . Współczesne jeziora termokarstowe są dziś powszechne w okolicach Barrow (Alaska), a długie osie tych jezior są ukośne w stosunku do dominującego kierunku wiatru.

W 2006 roku nakładem Inner Traditions – Bear & Company ukazała się książka branżowa The Cycle of Cosmic Catastrophes: How a Stone-Age Comet Changed the Course of World Culture autorstwa Richarda Firestone’a, Allena Westa i Simona Warwicka-Smitha, która była sprzedawana w kategoria Zmiany Ziemi . Zaproponowano, że wybuch dużego meteorytu w powietrzu lub uderzenie jednej lub więcej komet zapoczątkowało zimny okres  młodszego dryasu około 12 900 lat temu skalibrowanych (10 900  nieskalibrowanych w temperaturze ^{14° C).} 

W maju 2007 roku na spotkaniu Amerykańskiej Unii Geofizycznej w Acapulco w Firestone w West wraz z około dwudziestoma innymi naukowcami po raz pierwszy formalnie przedstawili hipotezę. Później tego samego roku grupa opublikowała artykuł w Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), w którym zasugerowano, że zdarzenie uderzeniowe mogło doprowadzić do natychmiastowego spadku populacji ludzkiej w Ameryce Północnej.  Ponieważ artykuł ten uznano za zbyt kontrowersyjny, aby można go było poddać standardowej recenzji, zajął się nim specjalnie wybrany „osobisty redaktor”, który był przyjazny tej hipotezie.

W 2008 roku C. Vance Haynes Jr. opublikował dane potwierdzające synchroniczny charakter czarnych mat, podkreślając, że do potwierdzenia hipotezy wymagana była niezależna analiza innych stanowisk Clovis. Był sceptyczny co do uderzenia bolidu jako przyczyny młodszego dryasu i związanego z nim wyginięcia megafauny, ale doszedł do wniosku, że „… przy 10 900  YBP ( ^14° C nieskalibrowane) wydarzyło się coś ważnego, czego jeszcze nie zrozumieliśmy”. Pierwsza debata pomiędzy zwolennikami i sceptykami odbyła się w 2008 r. na konferencji Pecos we Flagstaff w Arizonie. 

W 2009 roku w artykule opublikowanym w czasopiśmie Science stwierdzono, że nanodiamenty są dowodem na istnienie roju chondrytów węglowych lub fragmentów komet powstałych w wyniku wybuchów lub uderzeń powietrza, które podpaliły części Ameryki Północnej i spowodowały wyginięcie większości gatunków megafauny w Ameryce Północnej i doprowadziło do upadku kultury Clovis. Podczas jesiennego spotkania AGU w 2009 r. zwołano specjalną sesję w stylu debaty, podczas której sceptycy i zwolennicy na zmianę przedstawiali prezentacje.

W 2010 roku astronom William Napier opublikował model sugerujący, że za takie uderzenie mogły być odpowiedzialne fragmenty komety – początkowo o średnicy od 50 do 100 kilometrów, a z pozostałych szczątków powstał kompleks Taurydów .

W 2011 r. grupa naukowców zakwestionowała hipotezę wpływu młodszego dryasu, argumentując, że większości wniosków nie można odtworzyć i stanowią one błędną interpretację danych. Sceptycyzm wzrósł, gdy doniesiono, że jeden z głównych autorów oryginalnej pracy zajmował się geofizyką bez licencji.  Mniej więcej w tym czasie w innych artykułach stwierdzono, że nie znaleziono nanodiamentów  i że rzekome kuleczki węglowe mogą być grzybami lub odchodami owadów i zawierać nowoczesne zanieczyszczenia. W odpowiedzi w czerwcu 2013 r. niektórzy z pierwotnych zwolenników opublikowali ponowną ocenę sferul z osiemnastu miejsc na całym świecie, którą interpretują jako potwierdzającą ich hipotezę.

W 2012 r. w innym artykule opublikowanym w PNAS doniesiono o odkryciu obiektów podobnych do świerzbu (SLO) i spekulowano, że powstały one w wyniku uderzenia meteorytu lub wybuchu powietrza. Przegląd tego artykułu po publikacji sugeruje, że przynajmniej niektóre z tych SLO mają charakter antropogeniczny. Inna grupa naukowców zgłosiła, że ​​w rdzeniach dna jezior datowanych na 12 900 YBP z jeziora Cuitzeo w Guanajuato w Meksyku znaleziono dowody potwierdzające zmodyfikowaną wersję hipotezy – dotyczącą fragmentarycznej komety lub asteroidy  . Obejmował nanodiamenty (w tym sześciokątną formę zwaną lonsdaleitem ), kuleczki węglowe i kuleczki magnetyczne. Aby wyjaśnić te obserwacje, zbadano wiele hipotez, chociaż żadna nie została uznana za ziemską. Lonsdaleit występuje naturalnie w asteroidach i pyle kosmicznym oraz w wyniku wpływów istot pozaziemskich na Ziemię. Lonsdaleit był również wytwarzany sztucznie w laboratoriach.

W 2013 roku naukowcy odnotowali stukrotny wzrost stężenia platyny w rdzeniach lodowych Grenlandii , szacowany na mniej więcej 12 890  YBP. Anomalię tę przypisano niewielkiemu, lokalnemu opadowi meteorytu żelaznego, który nie wywołał żadnych rozległych konsekwencji. Odrzucenie YDIH, którego współautorem jest główny autor artykułu o anomaliach Greenland Pt z 2013 r., wykazało, że skok Pt nie był dowodem na poparcie YDIH, ponieważ miał miejsce 20 lat po YDB.

W 2016 r. w raporcie z dalszej analizy osadów granicznych młodszego dryasu w dziewięciu miejscach nie znaleziono dowodów na wpływ czynników pozaziemskich na granicy młodszego dryasu. ^[114] Również w tym samym roku analiza dowodów nanodiamentów nie wykazała lonsdaleitu ani gwałtownego wzrostu stężenia nanodiamentu w YDB .

W 2017 roku naukowcy z Comet Research Group zgłosili anomalię Pt na jedenastu stanowiskach kontynentalnych datowaną na młodszy dryas, która jest powiązana z anomalią platynową z Grenlandii.

W 2018 roku Comet Research Group opublikowała dwie prace dotyczące „niezwykłego epizodu spalania biomasy” związanego z uderzeniem młodszego dryasu. Jednak te twierdzenia o nadzwyczajnych pożarach są kwestionowane.

W 2019 roku naukowcy z Comet Research Group zgłosili dowody w warstwach osadów zawierających węgiel drzewny i skupiska pyłków, wskazujące na poważne zaburzenia w Pilauco Bajo w Chile w osadach datowanych na 12800 lat temu. Dotyczyło to rzadkich metalicznych kulek, stopionego szkła i nanodiamentów , które prawdopodobnie powstały podczas wybuchów powietrza lub uderzeń. Pilauco Bajo to najbardziej wysunięte na południe miejsce, w którym zgłoszono dowody na wpływ młodszego dryasu. Zostało to zinterpretowane jako dowód na to, że rozsiane pole powstałe w wyniku uderzenia młodszego dryasu mogło wpłynąć na co najmniej 30% promienia Ziemi. Również w 2019 r. analiza starzejących się osadów z długowiecznego stawu w Południowej Karolinie wykazała nie tylko nadmiar platyny, ale także stosunek platyny do palladu niezgodny z pochodzeniem lądowym, a także nadmiar sadzy i zmniejszenie liczby zarodników grzybów związanych z odchodami dużych roślinożerców, co sugeruje regionalne pożary lasów na dużą skalę i przynajmniej lokalne zmniejszenie megafauny epoki lodowcowej.

W 2019 roku południowoafrykański zespół składający się z Francisa Thackeraya, Louisa Scotta i Philipa Pieterse ogłosił odkrycie skoku platyny (Pt) w złożach torfu w Wonderkrater, miejscu źródeł artezyjskich w Republice Południowej Afryki w prowincji Limpopo, w pobliżu miasta Mookgophong (dawniej Naboomspruit) położone pomiędzy Pretorią a Polokwane.  Skok platyny udokumentowano w próbce datowanej na 12 744  lat BP (skalibrowanej) poprzedzającej spadek wskaźnika paleotemperatury w oparciu o wieloczynnikową analizę widm pyłków. Ten spadek temperatury jest związany z młodszym dryasem. Platynowy skok Wonderkratera wyraźnie kontrastuje z prawie stałym niskim stężeniem Pt na sąsiednich poziomach. Jest to zgodne z hipotezą wpływu młodszego dryasu i jest pierwszym tego rodzaju w Afryce, uzupełniającym dowody na anomalie platyny w ponad 25 innych miejscach na świecie.

Thackeray i jego współpracownicy uznają, że wymieranie megafauny w terminalnym plejstocenie w południowej Afryce ( Antidorcas bondi , Megalotragus priscus , Syncerus antiquus i Equus capensis ) można przypisać zarówno zmianom środowiskowym, jak i drapieżnikom człowieka w okresie przed i po 12 800 kal. lat temu . Jednak na podstawie danych przedstawionych w ich badaniu stwierdzają, że konsekwencje hipotetycznego kosmicznego uderzenia YD (w tym rozproszenie pyłu atmosferycznego) mogły w pewnym stopniu przyczynić się do procesu wymierania nie tylko południowej Afryki, ale także z tym, co miało miejsce w Ameryce Północnej i Południowej, a także w Europie, uznając synchroniczność anomalii Pt , która została przytoczona na poparcie hipotezy wpływu młodszego dryasu. Należy zauważyć, że w niektórych częściach Republiki Południowej Afryki technologia narzędzi kamiennych Robberga kończy się około 12 800 kal. rok temu , co zbiega się z zakończeniem technokompleksu Clovis w Ameryce Północnej, ale ocena tej zbieżności wymaga dalszych prac.

W badaniach przeprowadzonych w 2019 roku w White Pond niedaleko Elgin w Karolinie Południowej, przeprowadzonych przez Christophera Moore’a z Uniwersytetu Południowej Karoliny i 16 współpracowników, wykorzystano rdzeń do pobrania próbek osadu spod stawu. Stwierdzono, że próbki datowane metodą radiowęglową na początek młodszego dryasu zawierają dużą anomalię platynową, co jest zgodne z ustaleniami z innych stanowisk. W rdzeniach ze stanowiska stwierdzono także dużą anomalię sadzy. 

W 2020 roku grupa kierowana przez Andrew MT Moore’a odkryła wysokie stężenia irydu, platyny, niklu i kobaltu na granicy młodszego dryasu w materiale z Tell Abu Hureyra. Doszli do wniosku, że dowody potwierdzają hipotezę wpływu. 

W 2022 roku w artykule Jamesa L. Powella, zwolennika wpływu młodszego dryasu, zbadano to, co opisał jako „przedwczesne odrzucenie”  hipotezy wpływu młodszego dryasu, stwierdzając, że istnieją istotne dowody. W swoim przeglądzie Powell opisuje, jak wkrótce po opublikowaniu hipotezy po raz pierwszy kilku naukowców zgłosiło, że nie było w stanie odtworzyć krytycznych dowodów, w związku z czym cała społeczność naukowa zaczęła ją odrzucić. Powell argumentuje, że od tego czasu wiele niezależnych badań odtworzyło te dowody w dziesiątkach witryn YD. 

Dla kontrastu, w artykule z 2023 roku autorstwa fizyka uderzeń planet Marka Boslougha stwierdzono, że „… YDIH nigdy nie została zaakceptowana przez ekspertów w żadnej pokrewnej dziedzinie”, ponieważ „nękają ją sprzeczności wewnętrzne, błędy logiczne, podstawowe nieporozumienia, błędnie zidentyfikowane dowody wpływu, porzucone twierdzenia, nieodtwarzalne wyniki, wątpliwe protokoły, brak ujawnienia, tajemnica, nieudane przewidywania, skażone próbki, argumenty pseudonaukowe, fizycznie niemożliwe mechanizmy i fałszywe oświadczenia”. 

[Hipoteza wpływu młodszego dryasu – Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Younger_Dryas_impact_hypothesis]

Dowody afrykańskie potwierdzają hipotezę dotyczącą wpływu młodszego dryasu

Pierwszy afrykański dowód potwierdzający hipotezę o uderzeniu asteroidy, które przyczyniło się do wyginięcia dużych zwierząt 12 800 lat temu

UNIWERSYTET WITWATERSRAND

Zespół naukowców z Republiki Południowej Afryki odkrył dowody częściowo potwierdzające hipotezę, że 12 800 lat temu w Ziemię uderzył meteoryt lub asteroida, co doprowadziło do globalnych konsekwencji, w tym zmian klimatycznych i przyczyniło się wówczas do wyginięcia wielu gatunków dużych zwierząt epizodu zwanego Młodszym Dryasem.

Zespół kierowany przez profesora Francisa Thackeraya z Instytutu Studiów Ewolucyjnych na Uniwersytecie Witwatersrand w Johannesburgu w Republice Południowej Afryki odkrył dowody na niezwykły „skok platyny” w miejscu zwanym Wonderkrater w prowincji Limpopo, na północ od Pretorii w Republice Południowej Afryki . Współpracując z badaczem Philipem Pieterse z Uniwersytetu w Johannesburgu i profesorem Louisem Scottem z Uniwersytetu Wolnego Państwa, Thackeray odkrył te dowody z rdzenia wywierconego w złożach torfu, zwłaszcza w próbce mającej około 12 800 lat. Wyniki badań opublikowano w Palaeontologia Africana.

Krater uderzeniowy Burckle: czy to uderzenie spowodowało globalny potop?

Abbott, Dallas Helen ; Masse, W. Bruce ; Burckle, Lloyd D .; Bregera, Dee Lewisa ; Gerard-Mały, Perri

[https://academiccommons.columbia.edu/doi/10.7916/D89P31F3]

Odkryliśmy krater uderzeniowy, który ma prawdopodobnie < 6000 lat. Krater Burckle znajduje się w środkowej części Oceanu Indyjskiego, na skraju strefy pęknięć na 30,87° S 61,36°E. Krater ma szerokość 29 ± 1 km i jest przypuszczalnym źródłem warstw o ​​dużej podatności magnetycznej w 3 rdzeniach głębinowych. Każda warstwa przechodzi na górę rdzenia. Dwa z trzech rdzeni mają podstawowy wiek plejstoceński, a podstawowy wiek trzeciego jest nieznany. Warstwy o wysokiej podatności zawierają połamany plagioklaz, periodotyt spinelowy i azbest chryzotylowy. Jedna próbka zawiera czysty Ni z kroplami utlenionego Ni. Ponieważ czysty Ni topi się w temperaturze 1453°C, jest bardzo prawdopodobne, że krople utworzyły się podczas uderzenia. Warstwy o wysokiej podatności z 2 rdzeni są ponad 5 razy grubsze niż powinny w przypadku krateru źródłowego o szerokości 29 km. Odkryliśmy również, że krater źródłowy o szerokości 29 km nie jest w stanie odparować wystarczającej ilości wody morskiej, aby wytworzyć metry deszczu, nawet na ograniczonym obszarze w odległości od 4750 do 7250 km od krateru. Wnioskujemy zatem, że krater Burckle’a powstał w wyniku uderzenia komety typu Shoemaker-Levy. Rozdrobniona kometa wytworzyła także dwa inne duże centra zderzenia, jedno na północno-zachodnim Pacyfiku i drugie na środkowo-wschodnim Pacyfiku. Tam, gdzie opady deszczu z tych ośrodków oddziaływania nakładają się na siebie, obserwujemy ulewy trwające ponad tydzień. Uderzenie spowodowało także niszczycielskie tsunami, wiatry i związane z nimi wstrząsy społeczne. Datujemy to wydarzenie na około 2807 rok p.n.e.

 

Obraz wyróżniający: „Potop”, Frontispiece do ilustrowanego wydania Biblii Doré. Oparty na historii Arki Noego, przedstawia ludzi i tygrysa skazanych na potop, bezskutecznie próbujących uratować swoje dzieci i młode. Autorstwa Gustave Doré – The Holy Bible: Containing the Old and New Testiments, According to the Authorised Version. With Illusrations by Gustave Doré. (Cassell / Company, Limited: London, Paris &amp; Melbourne), Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5461557.