Plakat do Small Talk (film 2016). Uważa się, że prawa autorskie do plakatu należą do dystrybutora filmu, firmy Mirror Stage Films, wydawcy filmu lub grafika. By Gamme, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=53787416. Więcej o filmie pod głównym tekstem.
Wprowadzenie
Pierwsza edycja Tygodnia Niezależnego Kina Chińskiego (ICCW) rozpoczęła się 19 listopada 2022 r. od dyskusji przy okrągłym stole na tematy odnoszące się do „kobiecego spojrzenia” i „subaltern” (grup wykluczonych), dwóch głównych kryteriów wyboru filmów, które były pokazywane podczas Tygodnia Kina w Berlinie. W czasie dyskusji omawiano m.in. zagadnienia feminizmu, jego tła historycznego i zmieniających się konotacji, a także stosunek do „kobiecego postrzegania”. „Kobiece spojrzenie” to metoda skupiająca się na kobietach, które są w jakiś sposób bezwolne, ze względu na ograniczenia społeczne lub kulturowe, nie mogą się wypowiadać o sobie. Teoria ta, wymyślona przez Laurę Mulvey w latach 70 pozwala widzom uzyskać głębszy wgląd w doświadczenia i emocje badanych kobiet oraz wspiera ich sprawczość.
Drugi temat przewodni festiwalu filmowego dotyczył tzw. „subaltern”, teorii społecznej, która powstała w latach trzydziestych XX wieku od badań Antonio Gramsciego i jego obserwacji dotyczących kultury, społeczeństwa i ekonomii tłumienia. Subaltern obejmuje zmarginalizowane społeczeństwo, grupy lub jednostki, które są zaniedbywane w społeczeństwie i kulturze. Podczas Tygodnia Filmowego społeczna teoria podporządkowania reprezentowana była na przykład w filmie dokumentalnym Ant Dynamics (2020), w którym chińscy pracownicy Telekomu bronią swoich praw i są wspierani przez artystę z rodzinnego miasta za pomocą sztuki performance. Program przeglądu filmów składał się z siedmiu tytułów, czterech filmów fabularnych i trzech filmów dokumentalnych. Wszystkie te filmy pochodziły od filmowców, którzy w swoich pracach stawiali na niezależne i krytyczne podejście, refleksję nad problemami społecznymi, kulturowymi i politycznymi współczesnych Chin. Kilka filmów pokazano po raz pierwszy w Europie. Te filmy to: Ants Dynamics w reżyserii Xu Ruotao i Wanga Chuyu (2020); The Two Lives of Li Ermao w reżyserii Jia Yuchuan 2019, który jest dokumentem o transpłciowym migrancie zarobkowym, który jest rozdarty swym poszukiwaniem tożsamości; Tharlo (2015) tybetańskiego filmowca Pemy Tsedena, który pokazuje życie współczesnych Tybetańczyków z lokalnej społeczności; oraz „A New Old Play”, reż. Qiu Jiongjiong, 2021, trzygodzinny film osadzony w burzliwej historii politycznej XX-wiecznych Chin, nagrodzony przez Festiwal Filmowy w Sundance.
Wśród tytułów wykorzystujących „kobiece spojrzenie”, dążono do skupienia się na bohaterkach kobiecych, podnosząc zagadnienia macierzyństwa, a także związkach między matką i córką oraz wewnętrznych konfliktach kobiet, które wynikają z roli matki, a także z poszukiwanie własnej tożsamości. W sumie pokazano trzy filmy fabularne i jeden krótkometrażowy zajmujący się tym bardzo interesującym tematem: Small Talk, Mama oraz Seven Days, The Taste of Rice Flowers i film krótkometrażowy chińska fuzja. Dwa tytuły, Small Talk i Mama oraz Seven Days, są przykładem szczególnej tendencji do krytycznego podważania oficjalnego dyskurs o macierzyństwie we współczesnych Chinach. W dokumencie Small Talk, (powtórka pokazu Berlinale Teddy Bear Najlepszy film dokumentalny), reżyserka Hui-Chen Huang (Tajwan) przeprowadza wywiady z własną matką, aby zainicjować sposób na jej otwarcie się w mówieniu o sobie. Motywacja do tego dokumentu wynikała z faktu, że związek tych kobiet był zredukowany do zwykłego obowiązku matki aby zapewnić córce jedzenie i schronienie. Z perspektywy córki, wszelkie emocjonalne interakcje i empatia były przez matkę wstrzymywane. W trakcie wywiadów, które są wykorzystywane jako narzędzie aby przebić się przez mury wzniesione przez matkę, staje się jasne, że matka była wykorzystywana seksualnie przez byłego męża. Chociaż nie jest w stanie wyrazić uczuć wobec swojej córki, ona okazuje emocjonalne ciepło w swoich relacjach z kochankami. Rola macierzyństwa nie jest głównym rdzeniem jej tożsamości jako kobiety.
Mama and Seven Days, dramat rodzinny Li Dongmei (2020), skupia się na ciężarnej matce, która wypełnia swoje obowiązki w tradycyjnym wiejskim społeczeństwie. Matka mieszka na wsi w trudnych warunkach z rodzicami i trojgiem dzieci, podczas gdy ojca nie ma, bo pracuje w mieście. Rodzina, składająca się prawie wyłącznie z kobiet, jada regularnie na zewnątrz domu, ledwie zamieniając między sobą jakieś słowa. Opiekują się nim trzy córki. Jedna z nich, choć w wieku szkolnym, zostaje w domu z matką. W innej scenie babcia nosi ogromny kosz chwastów na plecach, z trudem wstając i chodząc. W filmie nie są ukazane żadne wybuchy emocji ani wyraz twarzy babci. Ciężarna bohaterka, ze względu na swój zaawansowany stan ciąży, jest bardzo nieruchoma i zdaje się czekać na rozwiązanie w zupełnej obojętności. Jedynym kontrastem z jej przyziemnymi i stałym otoczeniem są kolorowe pocztówki na jej biurku, być może symbolizujące tęsknotę do innego miejsca. Po urodzeniu piątej córki, umiera w wieku 38 lat. Brak ekspresji emocjonalnej i spokój filmu odzwierciedlają filozoficznie podstawy (korzenie) ich wytrwałości, wartości, w których owe kobiety wyrastały i które są przez kolejne pokolenia kultywowane. Ten film, wyprodukowany przez najstarszą córkę matki, jest krytyczną refleksją nad tradycyjnymi wartościami, które podkreślają patriarchat i kontynuację linii rodowej, według której oczekiwano od kobiet, by te rodziły dzieci, dopóki nie będą miały syna. Odzwierciedla także ciszę akceptacji tych wartości przez kobiety, które nie chcą lub nie mogą przezwyciężyć tych kulturowo i społecznie skonstruowanych ograniczeń.
Podczas gdy Small Talk jest przykładem matki, która nie chce lub nie jest w stanie emocjonalnie wypełnić narracji „mądra matka i dobra żona”, matka w Mama i Seven Days pełni obie role. Opowieść o „mądrej matce i dobrej żonie”, można powiązać z Azją Wschodnią około 1800 roku. Zostało to przeformułowane 2013, kiedy Xi Jinping kładł nacisk na wartości rodzinne dla dobra rodziny naród. Stała się narzędziem przypisywania kobietom tradycyjnych ról z powodu wartości społecznych. Podkreśla rolę kobiet jako opiekunek i ich silne zobowiązania moralne wobec swoich dzieci.
Obie produkcje, dokument z Tajwanu jak również dramat z Chin, stosując metodę „kobiecego spojrzenia” podważają narrację oficjalnie propagowanej w Chinach koncepcji „mądra matka i dobra żona”. W sztukach wizualnych twórcy koncentrują się na „spojrzeniu kobiecym”, aby wyzwolić kobiecą bohaterkę z wewnętrznych oporów i ukazać jej autentyczność. Jaźń i podmiot tworzą przeciwny lub przynajmniej alternatywny licznik dyskursu, w którym kobiety są nie tylko definiowane przez ich podstawowe role matek, ale powinny mieć możliwość wyboru własnej tożsamości, dodatkowo lub bez przewidzianej roli matki.
Podsumowując, teoria kobiecego spojrzenia daje widzom możliwość uzyskania wglądu w krytyczne kwestie feministyczne we współczesnych Chinach a także Tajwanu, czego przykładem jest wybór filmów fabularnych i filmy dokumentalne z bohaterkami pokazywanymi w trakcie trwania Filmu Tydzień w Berlinie.
Dr Heike Frick
Potwierdzenie
Brak
Konflikt interesów
Brak konfliktu interesów.
Tydzień kina niezależnego chińskiego (ICCW), Berlin
Dr Heike Frick*
Freie Universität Berlin, FB Gesch.-u. Kulturwiss, Sinologie, Niemcy
Data otrzymania: 20 grudnia 2022 r
Data publikacji: 2 stycznia 2023 r
Nieco więcej o filmie „Smal Talk”
Small Talk ( mandaryński:日常對話) to tajwański film dokumentalny z 2016 roku, w którym reżyser Huang Hui-chen próbuje ujawnić i pogodzić bolesną przeszłość wspólną między nią a jej matką A-nu, lesbijską kapłanką taoistyczną.
Film jest medytacyjną eksploracją przeszłości Huang i jej matki A-nu, a każda warstwa ujawnia trochę więcej o tym, kim jest A-nu, jako taoistyczna kapłanka, kochanka wielu dziewczyn, niezawodny przyjaciel i nieobecna matka. Jest to film o tożsamości matki, którą Huang chce zrozumieć, ponieważ A-nu dała jej jasno do zrozumienia, że nigdy nie chciała wyjść za mąż ani mieć dzieci.
Poprzez rozmowy kwalifikacyjne, często kończące się milczeniem, Huang próbuje zburzyć mur, który stoi między nią a jej matką przez ostatnie 20 lat. Film zawiera również wywiady z byłymi i obecnymi kochankami A-nu, rodzeństwem A-nu, a także domowe wideo nakręcone w ciągu ostatnich 20 lat, aby utkać gobelin niejasnego zrozumienia przez córkę jej matki lesbijki.
Ostateczne ujawnienie następuje, gdy Huang w końcu zbiera się na odwagę, by porozmawiać z A-nu, co albo uwolni Huanga i A-nu od ich wspólnej bolesnej przeszłości, albo może jeszcze bardziej je zrazić.
Obraz wyróżniający: Plakat do Small Talk (film 2016). Uważa się, że prawa autorskie do plakatu należą do dystrybutora filmu, firmy Mirror Stage Films, wydawcy filmu lub grafika. By Gamme, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=53787416
