Podkreślam w tytule tego artykułu słowo Polska i proszę, by nie czynić mi z tego tytułu zarzutów. Odnośnie do tego tematu znalazłem w Internecie i inny artykuł, noszący tytuł: „Niemcy patentują nowy sposób produkcji ogniw perowskitowych”, w którym autorzy wspominają tylko, że perowskitowy przemysł jest obecnie na etapie szybkiego rozwoju i badań, a w wyścigu tym uczestniczy również nasze rodzime przedsiębiorstwo Saule Technologies. Pod przewodnictwem młodej naukowiec Olgi Malinkiewicz i w spółce z gigantem rynku budowlanego, szwedzkim Skanska, firma opracowuje właśnie pierwsze budynki pokryte półprzeźroczystą, perowskitową, wytwarzającą energię powłoką. Ich technika produkcji zakłada zastosowanie druku atramentowego i ma pozwalać na pokrycie powłoką fotowoltaiczną obiektów o dowolnym kształcie[1].
Większość wynalazków jest dorobkiem myśli całej ludzkości, wkład jednostek bywa pozornie niewielki, dziś korzystają one z wielkich zapleczy instytutów badawczych, uczelni, ale to poszczególni ludzie dokonują epokowych odkryć, znajdują nowe możliwości. Dziś również i produkcja, przemysł ma charakter ponadnarodowy. Przy omawianym w tym artykule projekcie współpracują firmy z Japonii, Szwecji… Wynalazki mogą służyć wszystkim.
Odnośnie odkrycia i wprowadzenia do produkcji ogniw perowskitowych związki z Polską są jednak oczywiste.
Rewolucyjną metodę produkcji ogniw słonecznych poprzez powlekanie perowskitów elastycznymi foliami wymyśliła Olga Malinkiewicz, będąca wówczas doktorantką na Uniwersytecie w Walencji.
Dr Malinkiewicz, wnuczka przedwojennego inżyniera Bogumiła Szwabika, rozpoczęła studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskała licencjat w 2005 roku. Studia magisterskie ukończyła na Politechnice Katalońskiej w Barcelonie (Universitat Politècnica de Catalunya) w 2010 roku. Jeszcze w czasie studiów, w 2009 roku rozpoczęła pracę w instytucie ICFO (The Institute of Photonic Studies), a następnie na Uniwersytecie w Walencji. W tej uczelni obroniła doktorat (w The Institute for Molecular Science).
Perowskit to nazwa całej rodziny materiałów będących częściowo naturalnego pochodzenia (perowskit to minerał o wzorze chemicznym CaTiO3), częściowo są one syntetyczne. Wykonane z perowiskitu ogniwa fotowoltaiczne mają być lekkie, bardzo elastyczne, a nawet półprzeźroczyste, częściowo transparentne, można je zabarwiać na różne kolory, są ponadto tanie w produkcji.
Dr Malinkiewicz udało się stworzyć technologię drukowania perowskitowych ogniw słonecznych, które – tak jak krzemowe – pozwalają produkować energię elektryczną ze światła słonecznego. Naukowczyni ta, jak się okazuje, jest nie tylko wybitnym badaczem, ale cechuje ją też wielka przedsiębiorczość.
W grudniu 2014 roku przy jej znaczącym współudziale została założona, jako start-up, firma Saule Technologies. Współudziałowcami firmy są przedsiębiorcy Artur Kupczunas i Piotr Krych. W 2016 roku w czasie International Conference of Perovskite Think Film Photovoltaics w Barcelonie firma przedstawiła swój pierwszy praktyczny produkt na bazie perowskitów – ładowarkę do telefonów. Wynalazek ten nałożony na telefon może go ładować, czerpiąc energię ze Słońca, ale także z biurkowej lampki. W przyszłości produkty firmy Saule Technologies będzie można znaleźć w małych urządzeniach elektronicznych, w których będą pełnić dodatkowe źródło zasilania, a także na elewacjach budynków i magazynach, na których ciężkich paneli nie można było umiejscowić. Będzie można je znaleźć również na żaluzjach chroniących budynek przed zbytnim nasłonecznieniem.
W bieżącym roku (2021) Saule Technologies uruchamia pierwszą w świecie linię produkcyjną perowskitu (w fabryce we Wrocławiu). Firma regularnie ogłasza nowe możliwości licencjonowania produktów z integracją perowskitu PV. W I kwartale tego roku podpisano pierwsze licencje z liderami branży na sprzedaż i dystrybucję rozwiązań wypracowanych w ramach tej firmy.
Na zakończenie warto podkreślić, że polscy naukowcy i przedsiębiorcy uzyskali i uzyskują dla swego projektu pomoc naszego państwa. W 2020 roku Saule Technologies otrzymała 4,35 mln euro od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju na masową produkcję elastycznych perowskitowych modułów słonecznych.
Piotr Kotlarz
[1] Niemcy patentują nowy sposób produkcji ogniw perowskitowych, https://fotowoltaikaonline.pl/nowosci/ogniwa-perowskitowe
Obraz wyróżniający: Olga Malinkiewicz podczas konferencji prasowej, Autorstwa Julia Przenajkowska – Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=93946876