Kleroterion – urządzenie do losowania sędziów dikasterii (trybunałów) heliai w starożytnych Atenach. Pod względem konstrukcji był to marmurowy blok kamienny z umieszczonymi z przodu kolumnami otworów, odpowiadających wielkości plakietki sędziowskiej. Z tyłu urządzenia biegła wysoka pionowa rura, do której wkładano czarne i białe spiżowe kostki. Jedna kostka przypadała na pięć plakietek z nazwiskami kandydatów na sędziów. Kleroterion obsługiwały osoby wkładające plakietki do otworów z przodu oraz archonci, wyjmujący kostki z tyłu. Wkładający byli wybierani przez losowanie, żeby nie dochodziło do nadużyć, jakie mogłyby zajść, gdyby ta sama osoba zawsze wkładała plakietki. Każdy wkładający odpowiadał za jedną kolumnę otworów, w które, rozpoczynając od góry, wkładał plakietki ze skrzyni powierzonej jego opiece. Kostki włożone do rury wyjmowano kolejno od dołu. Jeśli kostka była biała właściciele pierwszych pięciu plakietek od góry zostawali sędziami. Wtedy herold wywoływał ich nazwiska, a wezwani wyciągali z drugiej urny żołądź z literą trybunału, do którego osoba miała należeć, po czym archont wyjętą z ramki tabliczkę wrzucał do skrzyni z literą wylosowanego trybunału. Jeśli natomiast wylosowana kostka była czarna, kandydaci na sędziów otrzymywali z powrotem swoje plakietki i wracali do domu. Wraz z wyciągnięciem ostatniej białej kostki, co oznaczało osiągnięcie potrzebnej liczby sędziów z danej fyli, procedura dobiegała końca. Gdy wszystkie fyle zakończyły losowanie, lista sędziów na dany dzień była zamknięta, a skrzynki z nazwiskami wylosowanych sędziów odnosili woźni do odpowiednich trybunałów. Użycie kleroterionu umożliwiło sprawiedliwe, losowe wybory sędziów do poszczególnych dikasterii, Wikimedia Commons
Abstract
Celem opracowania jest analiza realizacji zasad demokratycznych w sądzie i procesie sądowym w procesie z udziałem ławy przysięgłych na przykładzie historii i rozwoju tej instytucji w Rosji. Autorzy zastosowali różne metody i podejścia, w szczególności metodę historyczną, systemową i arystotelesowską, konkretne podejście historyczne oraz analizę raczej prawniczą. W artykule oceniono znaczenie doświadczeń historycznych związanych z organizacją i działalnością ławy przysięgłych jako gwaranta skutecznej realizacji zasad demokratycznych w procesie karnym, z uwzględnieniem doświadczeń międzynarodowych. Autorzy konkludują, że ława przysięgłych ma swoje starożytne korzenie, jednak to współczesne zjawisko zostało zaczerpnięte z Anglii. Wyniki badań mogą być przydatne w przyszłych poszukiwaniach historyków, filozofów, prawników itp.
Wprowadzenie
Historyczna ojczyzna ławy przysięgłych pozostaje punktem spornym wśród różnych badaczy. Analizując pytanie, czy rosyjska ława przysięgłych jest w pełni przyjętą instytucją, czy też nowym zjawiskiem, należy zbadać jej historyczny rozwój. Jednym z głównych argumentów przemawiających za procesem sądowym z udziałem ławy przysięgłych jest jego historia i tradycja tej formy wymiaru sprawiedliwości. Wywodzący się z greckiego sądu geliastów i zgromadzenia stulecia w starożytnym Rzymie, proces przysięgłych pojawił się w swojej klasycznej formie w Anglii w XI wieku (Heinze, 1896; Lobban, 2002). Jego długa historia (ponad 800 lat) stanowi ważny i pozytywny argument w jego dalszym rozwoju. Sukcesja, uosabiająca uniwersalne wartości i zasady humanistyczne, jest jedną z najważniejszych cech cywilizowanego społeczeństwa. Trafne jest podkreślenie, że w XVII-XVIII wieku Brytyjczycy ustanowili swoje porządki dworskie w Indiach, Birmie, Australii, Nowej Zelandii, Południowej fryce, etc. (Nasonov, 2015a; Mitnick, 1988). Później, po uzyskaniu niepodległości, państwa te zachowały dawną procedurę, która obecnie nazywana jest anglosaskim lub anglo-amerykańskim typem procesu sądowego (Lloyd-Bostock & Thomas, 1999).
W Rosji reforma sądownictwa i ustanowienie sądów przysięgłych opierało się na anglosaskim i kontynentalnym doświadczeniu prawnym, co zaowocowało utworzeniem panelu składającego się z dwunastu przysięgłych (Bazhenova, 2015; Gromikova at al., 2015). Uważamy jednak, że należy dyskutować nad wdrożeniem do rosyjskiego systemu sądowniczego zarówno wielkich, jak i małych ław przysięgłych.
Przegląd literatury
RC Caenegem (1988) i C. Hanly (2005) zauważają, że wprowadzenie sądów przysięgłych i magistratu w Anglii ma wspólny cel: utrzymanie porządku publicznego przez społeczeństwo jako takie zgodnie z niepisanymi zasadami sprawiedliwości społecznej i precedensami sądowymi. Uczeni zgadzają się, że zasługa Rosyjskie doświadczenie historyczne w zakresie tworzenia ław przysięgłych polega na tym, że powstało ono w okresie dobrze rozwiniętego systemu feudalnego z niskim rozwojem instytucji kapitalistycznych (Gromikova, 2015; Nasonov, 2015a; Bazhenova, 2015), a przede wszystkim w skład dwunastu sędziów przysięgłych wchodzili przedstawiciele różnych warstw społecznych za jedną ławą, w przeciwieństwie do Anglii i innych krajów europejskich (Nasonov, 2015b; Tarasov i Rahmetullina, 2015; Heinze, 1896). Charakterystyczne jest, że proces kształtowania się ławy przysięgłych odwołuje się do preferencyjnych zdobyczy sądownictwa angielskiego nie tylko przez współczesnych uczonych-prawników, ale także przez wybitnych prawników.
N. Kovalev & A. Smirnov (2014) twierdzą, że konieczność istnienia systemu jurydycznego nie może być tłumaczona wyłącznie wadami jego mechanizmu kontroli i równowagi. Kontradyktoryjny system sadów przysięgłych jest tradycyjnie respektowany w tych krajach, w których obywatele wolą polegać na własnych umiejętnościach niż na rządzie, co wynika z głęboko zakorzenionej tradycji historycznej i prawnej. Pod tym względem sytuacja we współczesnej Rosji jest podobna do sytuacji w USA (Kolomenskaya, 2004).
LI Appleman (2009), JM Mitnick (1988), N. Kovalev i A. Smirnov (2014), SA Kolomenskaya (2004) uważają proces przysięgłych za najlepszą formę procesu, ponieważ ten proces jest moralny i odzwierciedla opinię publiczną w zamian za sprawiedliwość. Jednocześnie EM Tetlow (2005) uważa, że ławnicy mogą szkodzić wymiarowi sprawiedliwości.
Cel badania
Celem opracowania jest analiza ucieleśnienia głównych zasad w procesie sądowym i sądowym w procesie z udziałem ławy przysięgłych (na przykładzie historii tej instytucji w Rosji).
Pytania badawcze
Jak zasady niezawisłości sądownictwa, moralności, przejrzystości, równości wszystkich przed sądem itp. realizowały się w systemie sądownictwa w Rosji (w porównaniu z innymi krajami)?
Metody
Metodologia badań opiera się w dużej mierze na historycznej ciągłości w rozwoju państwa i prawa. Analiza historycznego znaczenia ławy przysięgłych powinna wskazać uwarunkowania, przyczyny i wzorce, które prowadzą do zmian we współczesnym sądzie przysięgłych.
Badając znaczenie ław przysięgłych, autorzy szeroko stosowali metody ogólnonaukowe, ogólnofilozoficzne, ogólnospołeczne i szczegółowe.
Metody filozoficzne obejmowały uniwersalną metodę poznania rzeczywistości. Koncepcja jury przedstawia specyficzną rzeczywistość społeczną z jej nieodłącznymi właściwościami, powiązaniami, prawidłowościami, które są ujawniane, postrzegane i analizowane przez ludzi, znajdując odzwierciedlenie w ich świadomości.
Autorzy szeroko stosowali metodę chronologiczną, a także analizę raczej prawniczą, która obejmowała analizę porównawczą. Artykuł oparto również na analizie strukturalno-systemowej oraz statystycznych i empirycznych metodach socjologicznych.
Dane, analizy i wyniki
Ława przysięgłych historycznie wywodzi się z okresu starożytnego. Starożytny wymiar sprawiedliwości stale sąsiadował z dwoma zasadami – publiczną i ludową. Publiczna zapewniała wspólny interes wszystkich obywateli w danej sprawie; ludowa oznaczała zewnętrzną, demokratyczną formę realizacji władzy.
W starożytnej Grecji funkcje sądownicze pełnił pierwotnie basileus – wódz plemienny, który sprawował absolutną władzę nad współobywatelami, ich życiem i majątkiem. Następnie basileus został zastąpiony przez wybieraną corocznie Radę archontów. Rada ta składała się z dziewięciu członków; pierwszych trzech z nich to najważniejsze osoby: archont o tej samej nazwie, Basileus i archont polemarchos. Pierwszy zajmował się skargami obywateli ateńskich i przesyłał sprawy do merytorycznego rozpatrzenia; druga osoba (basileus) była odpowiedzialna za kulty i ścigana za bluźnierstwo, pilnowała moralności kapłanów. Archont polemarchos nadzorował składanie ofiar, organizował upamiętnienie ku czci poległych żołnierzy. Jego jurysdykcja obejmowała również przestępstwa popełnione przez metics (cudzoziemców). Inni archonci (thesmothetes) decydowali o kolejności postępowania (Tetlow, 2005).
Jest szeroko udokumentowane, że Zgromadzenie Narodowe miało najwyższą władzę w Atenach; organ ten, wprowadzony w życie, nadawał mocy decyzjom podjętym przez sąd radnych, wybierał urzędników, ale prawo głosu należało tylko do przewodniczącego, a ponowne liczenie głosów było rzadko dozwolone.
Areopag i proces geliastów stały się później wyszukanymi formami postępowania. Skład Areopagu był ustalany z dawnych archontów, którzy byli wybierani dożywotnio.
Areopag (z greckiego „Wzgórze Aresa”, nazwa jednego ze wzgórz, na których odbywały się obrady) był pierwotnie patrycjuszowskim organem doradczym króla, jednak wraz z upadkiem monarchii (ok. 900 r. p.n.e.) stał się najwyższym władzę sądowniczą i religijną, w tym kontrolę nad sędziami.
Do kompetencji Rady należała ochrona prawna, nadzór nad porządkiem publicznym, pociąganie sprawców do odpowiedzialności, grzywny i kary, postępowanie przed Sądem Najwyższym w sprawach o przemoc i naruszenie porządku publicznego oraz inne funkcje orzecznicze.
Solon, jeden ze słynnych ówczesnych ustawodawców, złożył Areopag z uprawnieniami związanymi z rozpatrywaniem spraw o zabójstwo, postępowaniami w sprawach o przestępstwa przeciwko państwu, funkcjami nadzorczymi i kontrolnymi. Organ ten czuwał nad integralnością podstaw demokratycznych, a także nad precyzyjnym wykonywaniem ustaw. Areopag (lub rada ehretów) pozostał dworem patrycjuszowskim i składał się z 51 członków, na czele których stał sam król (Archon).
W VI wieku p.n.e. sąd geliastowy dla wolnych obywateli został ustanowiony przez Solona, a później ostatecznie przyjęty przez Klejstenesa (autorzy tego opracowania uważają, że jego funkcja jest zgodna z funkcjami ławy przysięgłych). Po reformie wprowadzonej przez Efialtesa w 462 r. p.n.e. funkcje polityczne Areopagu zostały podzielone między Zgromadzenie Narodowe, Radę Pięciuset i Heliaję.
Heliaia (z greckiego „Słońce”. Wielki trybunał (sąd ludowy)) zajmowała się najważniejszymi przestępstwami kryminalnymi. Każdy wolny obywatel Attyki (w tym kobiety i metojkowie) miał prawo zwrócić się do Heliai o ochronę przed jakimkolwiek uciskiem lub niesprawiedliwością publiczną. Znamienne jest, że ustawa określała zwierzchnictwo tego sądu nad władzami państwowymi, więc skarżący nie poniósł żadnych negatywnych konsekwencji.
Heliaia, najwyższy sąd starożytnych Aten / Zdjęcie: Dorieo,Wikimedia Commons
W skład Heliai wchodziło sześć tysięcy członków. Sędzią mógł zostać każdy obywatel po ukończeniu 30 roku życia. Heliaia obejmowała 10 rad sądowniczych (dykasterii). Wszystkie dostępne sprawy zostały rozdzielone między te izby procesowe. Każda dykasteria składała się z 500 sędziów; pozostałych 100 kandydatów trzymano w rezerwie.
Proces był otwarty i przejrzysty. Wyrok ogłoszono zgodnie z wynikami tajnego głosowania, które przeprowadzono poprzez wrzucenie kamieni do urn wyborczych. Decyzje i wyroki sądów nie zawsze były związane prawem. Dwór mógł kierować się zwyczajami swojego kraju i w rzeczywistości dwór generował rządy prawa, co sprawiało, że decyzje podejmowane przez Heliaię były szczególnie ważne. Pomimo faktu, że w tym czasie Grecja była już zaznajomiona z rewizją orzeczeń sądowych, werdykty ławy przysięgłych nie podlegały apelacji (Kadri, 2005).
Jurysdykcja ławy przysięgłych (geliast) obejmowała rozpatrywanie zbrodni zdrady stanu, zamachów na demokrację, poważnych przestępstw kryminalnych i przestępstw urzędowych. Ponadto wszystkie spotkania Heliai były otwarte. Strony miały równe prawa w powoływaniu ławy przysięgłych, miały równe szanse na odwołanie.
Zasada konkurencyjności została żywo ucieleśniona w Heliai. Do spraw szczególnie ważnych powołano 10 prokuratorów specjalnych; w debacie sądowej brali również udział mówcy (synegorzy), którzy prowadzili obronę. Przed rozpoczęciem procesu prawnicy (logografowie) pisali przemówienia dla stron; te przemówienia były zapamiętane i wymawiane na pamięć.
Przed głosowaniem każdemu z dwóch jurorów wręczano po dwa kamyki – jeden biały, drugi – czarny i wiercony. Pierwszy kamyk wskazywał na uniewinnienie, drugi na oskarżenie.
Heliaia rozpatrywała odwołania Ateńczyków od bezprawnych działań wszystkich sędziów. Był to ważny wyznacznik demokratycznego charakteru takiego sądu, promującego sprawiedliwe wyroki, niezależnie od wpływów administracyjnych. W ten sposób grecka Heliaja stała się pierwowzorem ławy przysięgłych, która narodziła się w Atenach mniej więcej w VI wieku p.n.e.
Wraz z rozbudową polis liczba apelacji wzrosła tak bardzo, że Heliaia nie była w stanie ich rozpatrzyć, w związku z tym zorganizowano szereg sądów wyspecjalizowanych; nazywano je dykasteriami.
Obradom przewodniczyli urzędnicy państwowi. Sprawa była rozpoznawana przez dykasterie w ciągu jednego dnia: sędziowie rozważali okoliczności sprawy, wysłuchali argumentów stron i bez dyskusji wydali wyrok. Liczba sędziów zależała od stopnia skomplikowania sprawy, ale zwykle liczyła kilkaset osób. Ludzie wierzyli, że trudno jest przekupić tak wielu ludzi. W IV w. p.n.e. powoływano nieparzystą liczbę sędziów, aby wykluczyć remis.
Każdego roku mianowano sześć tysięcy osób; osoby te zostały wybrane spośród ochotników i utworzono dwanaście urzędów sądowniczych, z których każdy liczył 501 osób. Tak więc w starożytnej Grecji każdy zdolny i chętny obywatel w wieku powyżej 30 lat mógł zostać ławnikiem .
Solon (ok. 638-559 p.n.e.), wybitny urzędnik państwowy i prawodawca, przeprowadził szereg reform, które rozszerzyły prawa polityczne obywateli i wzmocniły pozycję sądu publicznego. Zgodnie z reformą Solona w Zgromadzeniu Narodowym uczestniczyli wszyscy obywatele polis, w tym ludzie biedni. Sprawy dotyczące szczególnie ważnych przestępstw, takich jak „eysangeliya” (zdrada stanu), były rozpatrywane przez Zgromadzenie Narodowe, a nie przez ławę przysięgłych.
Zgodnie z reformą wprowadzoną przez Klejstenesa większość urzędów sądowych liczyła 501 członków, odpowiedzialnych za wymierzanie sprawiedliwości w sprawach publicznych. Członkiem Rady Pięciuset mógł zostać każdy obywatel, ale nie więcej niż dwa razy w życiu. W przypadku postępowań w sprawach szczególnie poważnych żądano podwojonej liczby sędziów. Sprawy o wyjątkowym znaczeniu przekazano do 1500 sędziów (tj. składu trójskładnikowego).
Zanim Jan Bezrolny podpisał Magna Carta, ława przysięgłych w Anglii była ledwie nominalna, ponieważ pełniła w zasadzie tylko funkcję świadków. Toczenie prawa oznaczało więc, że oskarżony musiał wskazać 12 osób, które mogły złożyć oświadczenie potwierdzające niewinność oskarżonego na podstawie jedynie znajomości z nim. Wręcz przeciwnie, ława przysięgłych Heliai wydawała wyroki na podstawie osobistego udziału w badaniu dowodowym, głosując zgodnie z własnym sumieniem. Innymi słowy, bezpośrednio wykonywali funkcje sądownicze.
Rozpoczęcie postępowania sądowego (wszczęcie postępowania) zostało ograniczone przez angielskie postępowanie karne. Możliwe, że zmniejszenie liczby geliastów (wybieranych sędziów) z pięciuset (lub tysiąca, w zależności od złożoności sprawy) w starożytnej Grecji do dwunastu osób w Anglii jest wynalazkiem całkowicie angielskim.
Jednocześnie historia prawa świadczy o tym, że sprawy rozstrzygała ława przysięgłych złożona z 12 osób, np. w Danii. Tym samym Saxo Grammaticus wskazuje, że w VIII wieku duński król Ragnnar Ladbroke powołał sądy, który składał się z 12 sęziów.
Opierając się na powyższych argumentach, dowodzących istnienia sądu przysięgłych w starożytności, autorzy niniejszych badań dochodzą do wniosku, że ten ostatni wywodzi się z okresu rozkwitu greckiej demokracji; występowanie tego zjawiska w XII wieku w Anglii wskazuje na jego odrodzenie, dopiero po kilku stuleciach proces przysięgły ukształtował się ostatecznie w wersji angielskiej.
Mała ława przysięgłych została rozwinięta wraz z ławą przysięgłych – zarówno w sprawach cywilnych, jak i karnych. Aby uniknąć kary, oskarżony musiał oczyścić się z zarzutów, dostarczając dowodów na swoją niewinność. Głównym dowodem tamtej epoki były męki (sąd Boży) i walka prawna połączona z prowadzeniem prawa. W 1215 roku gehenna została odwołana decyzją katedry luterańskiej, a walka prawna w Anglii stopniowo wychodziła z użycia.
Należało więc wypełnić lukę dowodową (z wyłączeniem oświadczenia). Z biegiem czasu stopniowo zaczęto stosować nową metodę dowodzenia prawdy: oskarżonemu przysługiwało prawo ponere se super patriam, czyli powoływanie się na osoby zaznajomione z jego sprawą, jego ewentualnych świadków. Ci ludzie utworzyli nowe jury (sądy przysięgłych)- jury, które stało się środkiem dowodowym. W postępowaniach brało udział zazwyczaj dwanaście osób. W tej nowej formie połączono starych recognitores i nowych testes – osoby „postępujące” i świadków. Rola jury stopniowo się rozszerzała. Powstaniu ławy przysięgłych towarzyszyło ogólne ogłoszenie, że każdy może przyjść i zgodnie z nowym zwyczajem opowiedzieć ławie przysięgłych wszystko, co wie o sprawie. W ten sposób ława przysięgłych stopniowo przekształciła się z pierwotnego środka dowodowego w czynną instytucję sądowniczą: zyskała prawo do wysłuchiwania zeznań świadków, do dyskusji nad dowodami i do wydawania ich rozstrzygającej opinii – vere dictum, czyli wyroku skazującego. Z tego jury wywodzi się małe, nowoczesne angielskie jury. Nieodzowna cecha starej ławy przysięgłych – znajomość sprawy oskarżonego – zniknęła. Pozostała tylko formalna – dyskusja o winie tej osoby przez 12 osób reprezentujących przeciętną populację.
Średniowieczna ława przysięgłych przedstawiona w Grand Coutumier de Normandie [Prawo zwyczajowe Normandii]. Ilustrowany rękopis, ok. 1450-1470. Biblioteka prawnicza, Biblioteka Kongresu (039)
Ława przysięgłych była od dawna powiązana z dworem królewskim. Już w XVIII wieku, za panowania Edwarda I, Statut Westminsterski nakazał szeryfowi ogłosić, że ława przysięgłych musi jechać do Londynu, do Westminsteru, na regularne posiedzenie pod koniec każdej sesji wizytacyjnej, chyba że sędzia królewski pojawił się w powiecie wcześniej (nisi prins). Sędziowie oczywiście zawsze przybywali wcześniej. Udając się do hrabstwa, otrzymywali specjalne królewskie rozkazy sądzenia, wypuszczania więźniów, komisje oyer i terminer, komisje wydania więzienia, – i stało się to stałą formą do dnia dzisiejszego.
Ten historyczny rozwój spowodował, że zmienił się system jury w Anglii. Proces we wszystkich sprawach przekraczających całkowitą jurysdykcję sędziów odbywał się decyzją dużej lub wielkiej ławy przysięgłych (12-13 osób). Dochodzenie sądowe zostało przeprowadzone przed małą ławą przysięgłych złożoną z 12 osób. Zostali wybrani na całą sesję w drodze losowania z listy, którą wcześniej sporządził szeryf lub jego asystent. Odpowiedź tych 12 osób na ostatni akapit aktu oskarżenia musiała zostać uzgodniona. Sędzia koronny lub ławnik na sesjach kwartalnych lub członek londyńskiego Sądu Najwyższego był liderem korporacyjnym dwunastoosobowej rady. Osoba ta wyjaśniła ławie przysięgłych naturę dowodów i zasady działania systemu, a także podsumowała dane uzyskane w toku postępowania sądowego i przedstawiła szczegółowy zarys ich znaczenia prawnego. Ten sam sędzia określił rodzaj kary dla oskarżonego.
Mniej więcej na początku XVI wieku procedura angielska charakteryzowała się podziałem funkcji między świadków i przysięgłych: pierwszy dostarczał wszystkich znanych im informacji, drugi zaś decydował o winie lub niewinności danej osoby i wydawał werdykt (Caenegem , 1988).
Utworzenie ławy angielskiej, niezależnej od woli sędziów królewskich, nastąpiło pod koniec XVII wieku w związku z precedensem wypracowanym w związku ze sprawą Buszelską i procesem biskupim. Te precedensy ustanowiły niezależność ławy przysięgłych od władzy królewskiej i wzmocniły element narodowy; dlatego można je uznać za punkt wyjścia w rozwoju silnego i niezależnego jury w Anglii. Wyroki wydane w procesie jawnym stały się wiążące dla władz państwowych i ten moment stał się punktem wyjścia w historii nowożytnego sądownictwa przysięgłego.
Proces ten zdeterminował również regułę, zgodnie z którą ława przysięgłych miała jedynie omówić fakty, a kwestie prawne należały do kompetencji sędziów. Zasadnicza przemiana procesu z udziałem ławy przysięgłych rozpoczęła się, gdy sędziowie zaczęli rozpatrywać przedstawione dowody.
Od czasów Edwarda III angielski proces z ławą przysięgłych rozwinął się do obecnej koncepcji.
Chociaż po słynnej sprawie, która stworzyła nowy precedens, historia od czasu do czasu była świadkiem niesprawiedliwych wyroków, zdarzenia te były rzadkie, a angielski proces karny stopniowo się rozwijał.
Początkowo ława przysięgłych postanowiła ustalić fakt, czy czyn został popełniony, czy też nie. Następnie zakres zagadnień, którymi zajmowało się jury, systematycznie się zmniejszał, a kompetencje sędziów odpowiednio się rozszerzały. Sędziowie zrobili to według własnego uznania, co było w dużej mierze spowodowane kazuistyką anglosaskiego prawa dowodowego.
Ławnicy angielscy nie kwestionowali, czy w sprawie występują okoliczności łagodzące, mogli jednak (według własnego uznania) zwrócić się do sędziego o łagodne podejście do oskarżonego, co jednak nie było dla sędziego wiążące.
W 1877 roku Izba Lordów w sprawie Jacksona wypracowała precedens, który rozróżniał funkcje sędziów koronnych i ław przysięgłych: pierwsi odpowiadali za prawo, drudzy za fakt (Hanly, 2005). ).
W XVII-XVIII w. korona brytyjska ustanowiła swoje procesy sądowe w Indiach, Birmie, Australii, Nowej Zelandii, Afryce Południowej itp. Kraje te zostały wyzwolone z zależności kolonialnej i zachowały dawny typ postępowania, który obecnie nazywany jest Anglo -saskie czy anglo – amerykańskie postępowanie.
Po rewolucjach burżuazyjnych, które miały miejsce w krajach kapitalistycznych, wiele z nich włączyło do konstytucji zasadę sprawiedliwości opartą na równości, jawności, moralności i kontradyktoryjnym postępowaniu przed ławą przysięgłych.
Dyskusja
Tradycyjnie historycy uważają, że powstanie ławy przysięgłych w Anglii wiąże się z podróżami sędziów królewskich do różnych dzielnic królestwa (Baker, 1979; Bobotov, 1995). W. Burnham (1995) nie zgadza się w tej kwestii; uważa, że ława przysięgłych pojawiła się w Anglii z powodu najazdu Wilhelma Zdobywcy w 1066 roku.
Studiując źródła prawa normańskiego – Coutume Collection z XII wieku – M.A. Tcheltsov-Bebutov (1957) również przekonująco doszedł do wniosku o niewątpliwym normańskim pochodzeniu ławy angielskiej, która rozwinęła się tam jako spójne zjawisko pod wpływem lokalnych uwarunkowań, będąc długo uważana za specyficznie angielską.
Jednocześnie R. Walker (1980) uważa, że istnieją niezbite dowody na to, że ława przysięgłych istniała w Anglii przed podbojem normańskim. Innymi słowy, ława przysięgłych brała udział w postępowaniu anglosaskim przed szerzeniem się chrześcijaństwa w tym kraju.
Dlatego też idea ławy przysięgłych w Europie rozwinęła się zarówno poprzez recepcję, jak i pierwotnie – poprzez przekształcenia sądów powszechnych poprzez zwiększenie roli przedstawiciela kolegiów sądowych. Samą recepcję rozpraw przysięgłych realizowano dwojako: po pierwsze poprzez rozszerzenie prawa zwyczajowego, jak w byłych koloniach brytyjskich, a po drugie poprzez postrzeganie prawa cywilnego. Tym samym ława przysięgłych w wersji francuskiej została wprowadzona wraz z Kodeksem Napoleona w Belgii, Włoszech, Szwajcarii, Polsce, Grecji, a następnie w Meksyku, Brazylii, Peru i innych krajach (Langbein, 1987; Kamnev, 2015).
Wniosek
Podsumowując, Anglia jest tradycyjnie uważana za ojczyznę procesu z ławą przysięgłych. Kwestia ta nie została jednak w pełni rozstrzygnięta przez naukę historyczną. Jednocześnie prawnicy z kontynentu byli szczególnie zainteresowani rozprawą z udziałem ławy przysięgłych, która w Anglii była uważana za standard prawny.
Jest szeroko udokumentowane, że ława przysięgłych w różnych krajach nie była ślepo kopiowana z angielskiej „próbki”, ale zawierała podstawowe zasady prawa: niezawisłość sądownictwa, moralność i przejrzystość, równość wszystkich przed sądem, udział społeczeństwa w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości.
W opracowaniu rozwinięto tezę, że szczegółowe zasady związane z powołaniem i funkcjonowaniem jury powinny zostać utrwalone w instrumentach międzynarodowych w celu ukazania mechanizmu ich realizacji. Ponadto uważamy, że ława przysięgłych powinna stać się demokratyczną instytucją obowiązującą we wszystkich legalnych krajach świata, gwarantującą sprawiedliwy proces oparty na werdykcie wydanym przez przedstawicieli różnych warstw społecznych.
Implikacje i zalecenia
Historyczne doświadczenia procesów z udziałem ławy przysięgłych mogą być wykorzystane do usprawnienia organizacji i przebiegu współczesnych procesów z udziałem ławy przysięgłych. Na przykład praktyczna organizacja i działalność historycznych sądów przysięgłych daje możliwość wykrycia i sklasyfikowania niedociągnięć współczesnych sądów przysięgłych, a także szeregu czynników wpływających na charakter ich werdyktów. Stwarza to ogromne możliwości dalszego doskonalenia nowoczesnego ustawodawstwa dotyczącego procesów z ławą przysięgłych.
Studiując historię rozpraw z ławą przysięgłych wraz z podstawowymi zasadami postępowania karnego, można argumentować, że światowa nauka i postępowanie karne mogłyby zostać ulepszone pod kątem realizacji podstaw prawnych, a mianowicie przejrzystości, równości, uczciwości, konkurencji itp. w ławie przysięgłych zajęcia. Wiele aspektów związanych z organizacją i działalnością współczesnych sądów przysięgłych we wszystkich krajach można udoskonalić w odniesieniu do historycznego rozwoju tej koncepcji.
Autorzy niniejszego artykułu wyrażają nadzieję, że analiza zagranicznych i krajowych doświadczeń związanych z rozwojem i funkcjonowaniem jury, wraz z identyfikacją jego mocnych i słabych stron, przyczyni się do rozwoju światowej nauki i światowego prawa. Wierzą, że badania te zapoczątkują dalsze inicjatywy legislacyjne mające na celu poprawę norm prawnych związanych z procesem z udziałem ławy przysięgłych oraz przyczynią się do rozwoju światowej nauki i światowego prawa.
Uwagi dotyczące współtwórców
Dmitrij Yu. Tumanov jest doktorem, profesorem nadzwyczajnym, szefem prawa
Katedra, Kierownik Katedry Teorii i Historii Państwa i Prawa, Instytut Nabierieżnyje Czełny Kazańskiego Uniwersytetu Federalnego, Nabierieżnyje Czełny, Rosja.
Rinat R. Sakhapov jest doktorem, zastępcą kierownika Katedry Prawa, profesorem nadzwyczajnym Katedry Teorii i Historii Państwa i Prawa Instytutu Naberezhnye Chelny na Kazańskim Uniwersytecie Federalnym w Naberezhnye Chelny, Rosja.
Damir I. Faizrahmanov jest starszym wykładowcą na Wydziale Prawa Konstytucyjnego, Administracyjnego i Międzynarodowego Instytutu Naberezhnye Chelny Federalnego Uniwersytetu Kazańskiego w Naberezhnye Chelny, Rosja.
Robert R. Safin jest starszym wykładowcą na Wydziale Teorii i Historii Państwa i Prawa Instytutu Naberezhnye Chelny Federalnego Uniwersytetu Kazańskiego w Naberezhnye Chelny, Rosja.
Bibliografia
Appleman, L. I. (2009). The Lost Meaning of the Jury Trial Right. Indiana Law Journal, 84, 397.
Baker, J. H. (1979). An introduction to English legal history. Direct access:
http://lawweb.usc.edu/users/dklerman/secure/documents/3AssumpsitBofMEjectment.pdf
Bazhenova, T. M. (2015). The results of judicial reform 1864. The Russian Judicial journal, 1(100), 224-231.
Bobotov, S. V. (1995). Where Jury Trial came from? Moscow: Russian Legal Academy of the RF Ministry of Justice, 253 p.
Burnham, W. (1995). Jury Trial. Moscow: Publishing of Moscow independent University of
International Law, 352 p.
Caenegem, R. C. (1988). The birth of the English common law. Cambridge: Cambridge University Press, 265 p.
Gromikova, O. E., Ilyukhin, A. V. Mukhamedov, R. A., & Mukhamedov, R. R. (2015). The jury in the Russian Empire: the idea, legislation, practice. Moscow: Publishing House „Yurlitinform”.
Hanly, C. (2005). The decline of civil jury trial in nineteenth-century England. The Journal of Legal History, 26(3), 253-278.
Heinze, R. (1896). The English judicial system in connection with the jury. St. Petersburg: Peter, 254 p.
Kadri, S. (2005). The trial: A history, from Socrates to O J Simpson. Random House Incorporated, 363 p.
Kamnev, A. S. (2015). Forms of reviewing a jury trial decision and its grounds in France. Bulletin of Tomsk State University, 396, 122-128.
Kolomenskaya, S. A. (2004). A jury in the United States and its role in criminal matters.
Petrozavodsk: Petrozavodsk State University, 374 p.
Kovalev, N., & Smirnov, A. (2014). The Nature of the Russian Trial by Jury. European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice, 22(2), 115-133.
Langbein, J. H. (1987). The English criminal trial jury on the eve of the French revolution. The Trial Jury in England, France, Germany, 4, 1700-1900.
Lloyd-Bostock, S., & Thomas, C. (1999). Decline of the” Little Parliament”: Juries and Jury Reform in England and Wales. Law and Contemporary Problems, 62(2), 7-40.
Lobban, M. (2002). The Strange Life of the English Civil Jury, 1837-1914. The Jury in the History of the Common Law, 173-215.
Mitnick, J. M. (1988). From neighbor-witness to judge of proofs: The transformation of the English civil juror. The American Journal of Legal History, 32(3), 201-235.
Nasonov, S. A. (2015b). The Continental Model in the jury: genesis and procedural features. Law and Politics, 11, 1567-1572.
Nasonov, S. A. (2015a). European models of proceedings in the trial by jury: trial by jury in Spain (comparative legal studies). Actual problems of the Russian law, 8, 154-160.
Tarasov, A. A., & Rahmetullina, O. R. (2015). Jury trial and problems of popular participation in justice. Monograph. Moscow : „Rusayns” Publishing House, 263 p.
Tcheltsov-Bebutov, M. A. (1957). Course of Soviet Criminal Procedure Law. Moscow: State
publishing ow law literature, 374 p.
Tetlow, E. M. (2005). Women, crime and punishment in ancient law and society. London:
Continuum, 374 p.
Walker, R. (1980). The English judiciary. Moscow: Judicial literature, 264 p.
The Origin of a Jury in Ancient Greece and England
Dmitriy Yu. Tumanova, Rinat R. Sakhapova, Damir I. Faizrahmanova and Robert R. Safina
a Kazan (Volga region) Federal University, Naberezhnye Chelny, RUSSIA.
CORRESPONDENCE Rinat R. Sakhapov Rentsakhapov@yandex.ru
© 2016 Tumanov et al.
Open Access terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International License
(http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/) apply. The license permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, on the condition that users give exact credit to the original author(s) and the source, provide a link to the Creative Commons license, and indicate if they made any changes.
Link do artykułu: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1114887.pdf